Nhân dịp kỷ niệm 70 năm thành lập trung đoàn 52-Tây Tiến 27/2/1947 - 27/2/2017:
Những ngôi trường mang tên Tây Tiến
Dân trí Ở các trường mang tên Tây Tiến, cả thầy cô và các học trò đều cảm nhận như có sự lan tỏa động lực phấn đấu với “tinh thần Tây Tiến”…
Năm nay trung đoàn Tây Tiến được thành lập đã tròn 70 năm, những chiến binh Trung đoàn năm xưa nay đều trên dưới 90 tuổi - họ cảm thấy thật hạnh phúc khi những nơi họ đã hành quân qua, sát cánh với nhân dân các dân tộc trên miền Tây Tổ quốc xây dựng chính quyền cách mạng và cùng “chia lửa” những trận đánh khốc liệt không cân sức với quân đội Pháp - Những nơi này có những ngôi trường mang tên Tây Tiến. Ở các trường mang tên Tây Tiến, cả thầy cô và các học trò đều cảm nhận như có sự lan tỏa động lực phấn đấu với “tinh thần Tây Tiến”.“Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi”
Khi ngâm câu thơ này, bác Giang Hồng Phúc còn nhớ như in lần hành quân lên bản Sài Khao (xã Mường Lý, huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa): Một tiểu đội đi trước phạt lau sậy mở đường, anh em chúng tôi hành quân từ sáng đến trưa mới được hai phần ba đường, mây chăng như một tấm màn phủ xung quanh, núi ngút tầm mắt, cứ lên dốc lại xuống dốc, đúng là “Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống/ Heo hút cồn mây súng ngửi trời”. Lên đến Sài Khao tháo ba lô thấy ướt đẫm lưng, mồ hôi bên trong túa ra, sương lạnh bên ngoài “ép” lại tấm áo cứng như mo cau. Lên Sài Khao một lần mà nhớ cả đời.
Thầy Viêm, hiệu trưởng trường tiểu học kể: “Cấp tiểu học xã Mường Lý hồi đó có 17 điểm trường, chủ yếu là con em dân tộc Mông, Thái, Mường, lãnh đạo phòng Giáo dục huyện cho chỉ thị “tách trường”, tôi được giao nhiệm vụ viết đề án. Tôi đã nghĩ ngay sẽ đặt tên là trường “Tiểu học Tây Tiến - Sài Khao” vì khi còn trong ghế nhà trường tôi đã mê bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng rồi. Được phân công lên dạy trên Sài Khao hàng ngày leo dốc vượt đèo, những hôm mùa đông mây giăng đến tầm trưa mới hoe hoe nắng. Mà bây giờ đường xá là đường ô tô đi thoải mái chứ ngày trước nghe các cụ ở bản kể chỉ có con đường mòn chỉ một người đi mới cảm thấy các chiến binh Tây Tiến năm xưa thật nghị lực phi thường. Được lãnh đạo huyện ủng hộ thế là trường Tiểu học Tây Tiến được ra đời gồm 7 điểm trường mà điểm cao nhất trên gần đỉnh Sài Khao. Mỗi điểm trường giáo viên dạy cả lớp 1 đến lớp 5. Ngày nắng còn khá, ngày mưa thì thật vất vả, nhưng các thầy cô đều nhủ nhau “Ngày xưa các cụ chiến binh Tây Tiến vất vả hơn bây giờ nhiều” để động viên nhau cố gắng.”
Sau này trường mầm non xã Mường Lý cũng được tách ra làm hai trường và thêm một “Trường Mầm non Tây Tiến - Sài Khao”.

Trường Tiểu học Tây Tiến (xã Thượng Cốc, huyện Lạc Sơn, Hòa Bình). (Ảnh: Nguyễn Thị Bích Ngọc)