ISSA MÙA
XUÂN
* (1763-1827)*
HAIKƯ CỔ ĐIỂN
Đinh Nhật Hạnh
Thế giới
sương
là thế giới của sương
Vậy mà ,vậy mà…
***
Đừng bao giờ quên !
-Ta vừa ngắm hoa
vừa sa địa ngục
Hai khúc haikư nổi tiếng này của
ISSA, chỉ riêng mình chúng đã nói lên nghệ thuật đậm vị thiền và cuộc đời chất
chứa bao tầng gian nan, thử thách của thi hào nước Nhật có số phận bị đọa
đày, bi thảm nhất trên đời.Cùng với Basho, Buson, Ryokai, Kikaku và Shiki- ông
là một trong các vị Đại sư của thể thơ haikư cổ điển mà tiêu điểm là:”Khước từ cảm giác huyền diệu của
vô lượng,từ đó nảy sinh hiện tượng”.
Tiếng ve đầu tiên
–Đời sao ác
ác! ...ác!
-Này bò,này cười
lên hai rồi nhóc!
Sáng mùa xuân này
Quãng đời 64 năm của thi hào ISSA hầu
như chưa có một ngày hạnh phúc trọn vẹn.Lên 4 tuổi đã mồ côi mẹ .Bố tái
giá.Không thể để cháu ở chung với dì ghẻ nanh nọc và ông bố nhu nhược, bà nội phải đem cháu
về nuôi.Năm 14t, bà nội mất,cậu bé mồ côi phải tha phương cầu thực.Mãi khi đã
hơn 40 tuổi,về thọ tang bố,nhờ người bạn cũ lo lót mới được chia một gian nhà
kho không có cửa đến nỗi khi ông lâm chung tuyết phủ kín đôi chân trần.Nghèo.Khổ
đến cùng cực.5 đời vợ,4 con đều chết yểu. Con gái sau cùng mồ côi cha từ khi mẹ
còn mang thai 6 tháng.Vậy mà thật kỳ diệu,cho đến nay cũng chưa ai lý giải sức
mạnh tinh thần nào khiến trí tuệ ông minh triết,thi lực siêu dồi dào đã để lại
cho hậu thế khoảng 3 vạn khúc Haikư tuyệt diệu.Hình như trong những áng khúc
haikư để lại không hề có trách móc,oán hận,than thân tủi phận trong hoàn cảnh bị
dập vùi, bóc lột khiến ông điêu đứng trọn đời, ngay cả nỗi đau da diết nhất do
đói nghèo tật bệnh mà cả 5 đời vợ cũng không cho ông nổi một niềm vui gia đình
trước khi từ thế!Thật đọa đầy sao một kiếp người.
Xin trân trọng giới thiệu 61 khúc Haikư mùa Xuân của Đại sư
ISSA, một tài năng,một nhân cách siêu việt.
***
Bài 1-
“Em lại trở về đây”
Én vừa hót phải không
cậu én?
Bài 2-
Bay từ quầng trăng
mùa Xuân
vừa đến
Đinh Nhật Hạnh
