Bước
đầu giải mã “ khuynh hướng sáng tác
thơ” ở Đức
Tiến Sỹ Nguyễn Văn Hoa –Dịch giả thơ Đức ( Tháp
Dương- Bắc Ninh )
Trong quá trình dịch thơ Đức điều tiên quyết bắt buộc
tôi phải tìm hiểu các khuynh hướng sáng tác thơ Đức .
Qua đó giúp tôi xác định cách dịch thích hợp nhất cho mỗi tác giả ở mỗi khuynh hướng thơ;
Trong bài này
bước đầu tôi mon men giải mã khuynh
hướng sáng tác thơ ở Đức ;
Lịch sử phát triển thi ca Đức gắn liền với dòng chảy
lịch sử biến động của nước Đức ;
Bước đầu nghiên cứu tôi thấy có những khuynh hướng sáng tác thơ ở Đức dưới đây
:
1
-Baroque (1600-1720).
Martin Opitz, người được nhiều người coi là "cha đẻ của văn học Đức".
Khuynh hướng này ca ngợi sự vô thường và sự ghi dấu lên ngôi của
thánh ca, thúc đẩy sự hình thành thơ ca tâm linh.
Thời kỳ nước Đức
chưa đựng nhiều mâu thuẫn.
Được đánh dấu bởi Chiến tranh ba mươi năm, các tác
phẩm của Baroque luôn dao động trong lĩnh
vực căng thẳng giữa nỗi sợ cái chết, nghiện ngập và hưởng thụ thế giới.
Baroque được đặc trưng bởi sự chắc chắn của tất cả sự
hữu hạn.
Chủ nghĩa bi quan đặc trưng cho thái độ đối với cuộc
sống của thời đại lịch sử văn hóa này, nơi chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của các tác động
nước ngoài.
Thể loại thơ ưa thích là sonnet, có vần điệu cân bằng
của tứ tấu .
Các nhà thơ nổi tiếng nhất của baroque là Gryphius,
người tôn vinh sự siêu việt, Christian Hofmann von Hoffmannswaldau và Simon
Dach.
Trong
thơ của họ, họ ca ngợi sự vô thường và đặt sự chắc chắn của họ về cái chết- một
tượng đài văn học.
Xu hướng của họ cũng thúc đẩy sự hình thành thơ ca
tâm linh.
Martin Opitz, người được nhiều người coi là
"cha đẻ của văn học Đức", cũng sống theo phong cách baroque.
Đại diện của Baroque. Ví dụ văn bản
• Johann Michael
• Andreas Gryphius
• Martin Opitz (thơ baroque của Opitz)
• Grimmelshausen Baroque-Lyrik von Grimmelshausen)
• Paul Fleming (lời bài hát Baroque của Fleming)
Hình thức văn học
• Sonnet
• Lời chế nhạo
• Kịch thơ
• Thơ mục vụ
• Thánh ca
2-
Khai sáng (1720-1785)
Cuối năm 1770, chỉ có mười lăm phần trăm dân số Đức có
thể đọc được
Trung tâm của văn học không còn ca ngợi hoàng tử. Thay vào đó: học thuyết, ngụ
ngôn và châm biếm.
Nó thay thế các ý tưởng tôn giáo bằng một thế giới
quan có hình dạng khoa học,
Đại diện quan trọng nhất của Khai sáng: Gotthold
Ephraim Lessing và Friedrich Gottlieb Klopstock.
Triết lý của Khai sáng được coi là sự ra đời của thế giới hiện đại của
chúng ta
Và với nó: sự xuất hiện của công dân trên sân khấu
thế giới.
Lần đầu tiên trong lịch sử văn học, công dân xuất hiện với tư cách là nhà tài trợ cho các
nhà văn.
Mục tiêu của họ là vượt qua văn học dân gian và mất
văn học triều đình và truyền bá dinh dưỡng cho tư tưởng. Thay vào đó: học thuyết,
ngụ ngôn và châm biếm..
Hình thức văn học
• Bài thơ giáo khoa
• Truyền thuyết
• Bi kịch tư sản
Đại diện của Khai sáng
• Christian Fürchtegott Gellert (1715-1769)
• Johann Christoph Gottsched (1700-1766)
• Friedrich von Hagedorn (1708-1754)
• Immanuel Kant (1724-1804)
• Gotphold
Ephraim (1729-1781)
• Georg Christoph Lichtenberg (1742-1799)
• Christian Felix Weiße (1726-1804)
• Christoph Martin Wieland (1733-1813)
3-
Bão tố và xung động (1765-1785)
• Friedrich von Schiller (1759-1805)
Các tác phẩm quan trọng nhất của Sturm und Drang là
bản dịch Homer của Johann Heinrich Voß và Prometheus của J.W. Goethe.
Bão tố và xung động Sturm und Drang là cuộc nổi loạn
tạm thời của một thế hệ trẻ chống lại sự thuần túy.
Sturm und Drang từ bỏ các thủ tục nghiêm ngặt và quy
ước chuẩn mực để ủng hộ bài hát dân gian đơn giản.
Sturm und Drang sáng tác những bài thơ thánh ca,
cũng không phải tuân theo bất kỳ quy tắc chính thức nào.
Trong đó các nhà thơ thường hát về những anh hùng cổ
đại.
Đại diện của nó ví dụ
• Gottfried August
• Johann Gottfried von Herder (1744-1804)
• Friedrich Maximilian Klinger (1752-1831)
• Jakob Michael Reinhold Lenz (1751-1792)
• Karl Philipp Moritz (1756-1793)
• Friedrich von Schiller (1759-1805)
4-Cổ
điển (1785-1830)
J.W.Goethe và Friedrich Schiller, được coi là điểm
sáng chói lọi của ngôn ngữ Đức và văn học Đức.
Các nhà thơ cổ điển đã tìm kiếm và tìm thấy các nhân
vật của họ trong thời cổ đại Greco-Roman.
Thành tựu văn học của nó, được đại diện bởi
"Kinh điển Weimar" của J.W.Goethe và Friedrich Schiller, được coi là
điểm sáng chói lọi của ngôn ngữ Đức và văn học quốc gia.
Mục đích của các tác phẩm kinh điển là giáo dục con
người về một tính cách tự nhất quán.
Khuynh hướng cổ điển được phản ánh một lần nữa bằng
cách thay đổi hình thức.
Trong thơ, các tác phẩm kinh điển đã theo hướng có
trật tự, đo lường và tất cả các lỗi đánh máy.
5-
Chủ nghĩa lãng mạn (1800-1835)
Tác giả nổi bật được đọc ở Việt Nam viết truyện Cổ tích Grimm - Anh em
Jakob Grimm (1785-1863) & Wilhelm Grimm (1786-1859)
Hòa giải giữa con người và thiên nhiên. Nhà thơ chuyển
sang siêu hình-tôn giáo
Mục tiêu của họ là mở rộng ý thức, vượt qua ranh giới
và hòa giải giữa con người và thiên nhiên.
Để sự hợp nhất của giấc mơ và thực tế.
Mục đích của những người lãng mạn là để cho thực tế
chảy vào một thực tại cao hơn và để đạt được một sự thi vị toàn diện của cuộc sống.
Trong sự khao khát vĩnh cửu của họ, các nhà thơ chuyển
sang siêu hình-tôn giáo.
• Achim von Arnim (1781-1831)
Bettina von Arnim (1785-1859)
• Adalbert của Chamisso (1781-1838)
• Joseph Freiherr von Eichendorff (1788-1857)
• E.T. Hoffmann (1776-1822)
• Jakob Grimm (1785-1863)
Wilhelm Grimm (1786-1859)
Heinrich von Kleist (1777-1811)
Wilhelm Müller (1794-1827)
• August Wilhelm Schlegel (1767-1845)
• Ludwig Tieck (1773-1853)
• Ludwig Uhland (1787-1862)
• WackenroderBiedermeier (1815-1848);
6-
Khuynh hướng của Biedermeier
Chủ đề của nó thường đến từ lĩnh vực tư nhân.
Trong thơ của Biedermeier nhiều câu chuyện thời thơ ấu
có thể được tìm thấy.
Động cơ của họ là nhà, gia đình của tôn giáo.&được
coi là một câu trả lời văn học cho nhà
nước cảnh sát và chủ nghĩa Phổ.
Dưới ảnh hưởng
của vô số nguy hiểm, không hiếm khi xảy ra với cuộc sống , các tác giả mong muốn
có một cuộc sống cân bằng đặc trưng bởi trật tự và tự do.
Trong các tác phẩm của nó, cái nhìn biến hình về quá
khứ, một thái độ u sầu.
Trong Biedermeier sử thi hình thức thu nhỏ chiếm ưu
thế. Ví dụ: tường thuật, phác họa hoặc truyện cổ tích.
Ngẫu nhiên, thuật ngữ Biedermeier xuất phát từ một sự
nhại lại chủ nghĩa triết học của Ludwig Eichrodt. Trong Munich Flying Leaves,
ông đã xuất bản những bài thơ hư cấu của giáo viên trường Swabian Gottlieb
Biedermaier.
Mặc dù ông đã cống hiến hết mình trong nhiều bài thơ
chủ đề khá lạ thường, đã viết về một chiếc đèn hoặc về "The Beech
Beautiful".
Những đại diện nổi bật khác của Biedermeier là Annette
Droste-Hülshoff với những bài thơ tự nhiên bí ẩn, hấp dẫn của họ.
7-Vormärz
(1825-1845) –
Mục đích của các tác giả là vượt qua các quy ước đạo
đức và thúc đẩy tự do ngôn luận và dân chủ.
Nhân vật quan trọng nhất: Heinrich Heine.
Vormärz là một thuật ngữ tập thể cho các nhà văn viết
với một ý định chính trị mạnh mẽ vào giữa thế kỷ 19.
Vormärz đã bị áp đặt lệnh cấm xuất bản từ chính phủ
khi đó.
Vì vậy, vào năm 1834 ở Áo và một năm sau đó ở Phổ.
Lý do cho cuộc xung đột với chính quyền là sự từ chối của họ đối với nhà nước
tuyệt đối và Giáo hội giáo điều.
Nhân vật quan trọng nhất: Heinrich Heine.
Ví dụ, trong tác phẩm "Nước Đức: Câu chuyện mùa
đông", trong đó ông viết với sự châm biếm sắc bén chống lại chủ nghĩa quân
phiệt Phổ và tư duy chính quyền tiểu tư sản.
Các nhà thơ khác của thời đại đơn giản hóa còn được
gọi là "Nước Đức trẻ" là Ferdinand Freiligrath, August Heinrich
Hoffmann của Fallersleben, Georg Herwegh và Georg Büchner.
Giải thưởng văn học quan trọng nhất ở các nước nói
tiếng Đức đã trở lại với ông ngày hôm nay: Giải thưởng Georg Büchner.
Đại diện. Nhà thơ của Vormärz
• Georg Weerth (1822-1856)
• Ernst Willkomm (1810-1886)
Hình thức văn học và phương tiện biểu đạt
• Thơ chính trị
• Du lịch
• Tiểu thuyết xã hội
• Kịch (xã hội)
8-
Chủ nghĩa hiện thực (1840-1897)
Các nhà thơ
quay lưng lại với hai kỷ nguyên: cổ điển và lãng mạn
Chủ đề của nó không còn là thế giới khác, mà là có
thể kiểm chứng và có thể trải nghiệm.Không có chỗ cho ý kiến và
cảm xúc trong quan điểm của nó.
Trên họa tiết họ xử lý những gì cuộc sống hàng ngày
mang lại.
Các hành động thường
ở các làng và những nơi nhỏ hơn.
Đối tượng là nông dân và thương nhân.
Chủ yếu là ký ức về một sự kiện hình thành lối vào
các tác phẩm của nó.
Đại diện nhà thơ của chủ nghĩa hiện thực
• Marie von Ebner-Eschenbach (1830-1916)
• Theodor Fontane (1819-1898)
Gustav Freytag (1816-1895)
• Franz Grillparzer (1791-1872)
• Jeremias Gotthelf (1797-1854)
• Friedrich Hebbel (1813-1863)
• Paul Heyse (1830-1914)
Gottfried Keller (1819-1890)
Conrad Ferdinand Meyer (1825-1898)
Wilhelm Raabe (1831-1910)
• Ferdinand của Saar (1833-1906)
• Adalbert (1805-1868)
•StormTheodor (1817-1888)
9-Chủ
nghĩa biểu hiện (1910-1924) –
Phải "giải phóng" các câu khỏi mọi cấu
trúc logic
Ví dụ Franíz Kafka (1883-1924)
Các nhà thơ của chủ nghĩa biểu hiện đam mê trong một
xu hướng rõ ràng để trừu tượng.
Bằng cách phá hủy ngữ pháp, bạn cảm thấy rằng bạn cần
phải "giải phóng" các câu khỏi mọi cấu trúc logic.
Những gì còn lại thường chỉ là danh từ.
Hình thức văn học
• Phá vỡ truyền thống
• Văn xuôi: tường thuật, tiểu thuyết, tiểu thuyết và
những người khác
Đại diện của chủ nghĩa biểu hiện
Gottfried Benn (1886-1956)
• Alfred Döblin (1878-1957)
• Jakob van Hoddis (1887-1942)
Franz Kafka (1883-1924)
• Lasker-Schüler (1869-1945)
• Heinrich Mann (1871-1950)
• Robert Musil (1880-1942)
• Ernst Stadler (1883-1914)
Carl Sternheim (1878-1942)
• Ernst
(1893-1939)
• Georg Trakl (1887-1914)
• Robert Walser (1878-1956)
• Franz Werfel (1890-1945)
Kết Luận
A -Sự phân chia 09 ( chín ) khuynh hướng sáng tác thơ ở Đức chỉ
là tương đối ;
Vì Tư liệu tôi chỉ tiếp cận văn bản từ 1600- 1957 ‘
Trước 1600 và sau 1957 vẫn còn bỏ ngỏ, hy vọng nếu còn đủ cảm xúc và sức khỏe thì
tôi sẽ sưu tầm thêm tư liệu viết tiếp
sau ;
B- Tôi cho rằng sự phân chia này chưa hài lòng ,
nhưng rõ ràng đọng lại trong trí nhớ ngắn nhất dễ hiểu nhất cho độc giả yêu thơ Đức
là thấy được các tác giả tiêu biểu mỗi một khuynh hướng
Ví dụ
Baroque (1600-1720) .Martin Opitz, người được coi là
"cha đẻ của văn học Đức",
Bão tố và xung động
(1765-1785)
Các tác phẩm quan trọng nhất là bản dịch Homer của
Johann Heinrich Voß và Prometheus của J.W. Goethe.
Chủ nghĩa lãng mạn (1800-1835). Nổi bất truyện Cổ
tích của anh em Jakob Grimm (1785-1863) & Wilhelm Grimm (1786-1859)
Vormärz (1825-1845) –
Mục đích của các tác giả là vượt qua các quy ước đạo
đức và thúc đẩy tự do ngôn luận và dân chủ.
Tác giả quan trọng nhất: nhà thơ Heinrich Heine.
Chủ nghĩa biểu hiện (1910-1924) -phải "giải
phóng" các câu khỏi mọi cấu trúc logic
Ví dụ Franíz Kafka (1883-1924)
C- Thơ&
truyện của một số tác giả nêu trên cũng đã được dịch ra tiếng Việt.
ví dụ
Thơ Franíz Kafka (1883-1924)
Truyện Cổ tích của Anh em Jakob Grimm (1785-..1863)
& Wilhelm Grimm (1786-1859)
Thơ của J.W. Goethe.
Thơ Heinrich Heine.
v.v…(hết bài
viết )
./.
Tài
liệu tham khảo tiếng Đức
LVZ.de
Spiegel.de
Bild.de
v.v…
Trung thu Tây nguyên 9- 2019
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét