ẤN TƯỢNG VŨ MINH HUỆ

 

ẤN TƯỢNG VŨ MINH HUỆ

            Qua Dám yêu lần cuối, Con tim không đậy nắp, Ngài Đại sứ

                  Vũ Nho

Mấy năm gần đây, Hội Nhà văn Hà Nội đã kết nạp không ít Hội viên mới thuộc Hội đồng Thơ. Trong số đó, có hai thi nhân mà tôi ấn tượng không chỉ bởi các cô trẻ trung,  xinh đẹp, mà chủ yếu là vì thơ rất mới, rất có cá tính, rất trẻ  và  giàu nữ tính. Đó là  Vũ Minh Huệ và Huyền Thanh Thanh.

Vũ Minh Huệ đã  góp thơ trong 8 tập in chung, rồi mới in riêng tập “Dám yêu lần cuối” (2017), hai năm sau in tiếp “Con tim không đậy nắp” (2019).  Năm 2022 lại cho in cuốn tùy bút “Ngài Đại sứ” viết về Đại sứ và Quyền Phó Đại sứ Hy Lạp.

Trẻ trung, nên Vũ Minh Huệ yêu “cuồng si” (tên một bài thơ), yêu mãnh liệt. Mãnh liệt tới mức muốn  “mở toang lồng ngực”. Mãnh liệt tới mức “Yêu dại cuồng như chưa một lần yêu”. Và tình cảm cháy bỏng, thiêu đốt tới mức  phải hét lên, hét vang lên kiêu hãnh :

Ta muốn đứng trên đỉnh núi cao

Hét vào bầu trời

Hét vào cuộc đời

Tiếng hét rạng ngời

Ta yêu anh

            (Tiếng hét)

Người thiếu nữ Á Đông thường khiêm tốn, không muốn bộc lộ tình cảm riêng của mình, càng không muốn nói đến sự “si tình” vốn không được truyền thống coi trọng. Vũ Minh Huệ hồn nhiên và thẳng thắn. Si tình ư? Si tình thì có sao? Si tình đáng tự hào, đáng kiêu hãnh  vì đã hết lòng  cho tình yêu:

Yêu lắm rồi, si lắm phải không anh?

                        (Si)

Thấm  lệ khô bờ mi

Dấu tình và lèn chặt

Ta thẳng người ngẩng mặt

Cười

Ta kẻ tình si

            ( Cười ta kẻ tình si)

Vâng! Yêu thì nói rằng yêu, kiêu hãnh vì yêu, hết lòng vì yêu! Công khai, không dấu giếm! Phải chăng vì thế mà người thơ khoe mình có một  “Con tim không đậy nắp”?! ( Tên một bài thơ cũng là tên chung cho tập thơ thứ hai).

Đây là một hình ảnh có tính ẩn dụ độc đáo! Làm gì tim có nắp đậy như một vật thông thường?  Tim con người bình thường có bốn ngăn. Nếu khác thường thi ba ngăn rưỡi như trường hợp thi nhân Hảo Vân.Trái tim là biểu tượng cho tình cảm của mỗi người,  thường  đối lập hay tương phản với khối óc là biểu tượng của lí trí. Tim không đậy nắp là trái tim để ngỏ, là trái tim mở, sẵn sàng đón mọi  cung bậc tình yêu. Và người có “trái tim không đậy nắp” là người sống vì yêu, như thi hào Nga A. Puskin từng viết “Trái tim không thể một ngày không yêu”, hay như bậc thơ đàn chị Đoàn Thị Lam Luyến “ yêu đến nát cuộc đời cho thơ”. Vũ Minh Huệ là như vậy:

Tôi.

Tôi bám vào nắng. Tôi bám vào mưa.

Tôi bám vào nồng nàn. Tôi bám vào

                                           con tim không có nắp

Với tình cảm của một trái tim để ngỏ, người thơ muốn tự mình dịch chuyển , muốn bay, muốn bơi . Dẫu biết rằng mình không phải là cây, không phải là chim, không là cá.  “Tôi chỉ là người bình thường”!  Và người thơ đầy cá tính mạnh đó bỗng hoài nghi với các câu hỏi :

Có lẽ tôi đã không bình thường? […]

Có lẽ tôi đã sai?[…]

Tôi là người bình thường?

                    ( Tôi là người bình thường)

Vẫn thấy một Vũ Minh Huệ mãnh liệt , khao khát, táo bạo:

Lòng dâng thương mến

Muốn cột lại thời gian

Cột ngày vào đêm

Cột môi mềm mắt ướt

Cột những năm tháng tuổi xuân xanh mướt…

Tôi nhốt ông mặt trời

                          (Tôi nhốt ông mặt trời)

        Sẽ không ngạc nhiên khi trong thơ của người có “Con tim không đậy nắp” có nhiều bài viết về nỗi nhớ:  Nỗi nhớ,  Nhớ anh,  Nhớ tình, Nhớ bơ vơ, Nhớ thương không rực cháy ( tập Dám yêu lần cuối)  Nỗi nhớ anh căng tràn bật cúc, Anh à rất nhớ,  Bùng cháy đi nhớ ơi ( tập Con tim không đậy nắp) và có nhiều giấc mơ : Đêm qua tôi mơ,  Ước mơ của một hồn ma, Mơ tôi đi tìm tôi giữa vầng trăng máu, Mộng du,  Giấc mơ em ( tập Con tim không đậy nắp).

Nhớ và mơ để  đi lạc vào một thế giới khác, một cuộc sống khác, một hoàn cảnh khác để tha hồ  khám phá  bí ẩn đa chiều, đa tầng của tự nhiên và khám phá  bí ẩn  của chính mình. Đó là điều các thi sĩ trẻ bây giờ luôn khát khao, mong ước.

Nếu buộc phải lựa chọn cái hay, cái quyến rũ giữa NHỚ và MƠ , tôi sẽ nghiêng về nhớ vì đó là tình cảm thực của cõi thực chứ không phải là tình cảm mong ước, tưởng tượng  của cõi ảo!

Ngài Đại sứ là một tập tùy bút cho thấy một Vũ Minh Huệ khác. Đó là người ham hiểu biết, ham khám phá, sáng tạo. Tất cả đều với một nhiệt tình, một say đắm. Không phải là người được đào tạo về hội họa, hầu như là một “dân hoàn toàn ngoại đạo”, nhưng Vũ Minh Huệ đã có những phân tích, đánh giá và cảm nhận khá tốt về  một số bức tranh của ngài Đại sứ, một con người đa tài về hội họa, âm nhạc ( sáng tác và biểu diễn), văn chương. Ấn tượng nhất là khi Vũ Minh Huệ viết về bức tranh Hòa bình và bức tranh Cống hiến.

Khi nói về quà tặng những viên bi, người viết liên hệ tới những đôi mắt thật thú vị và thuyết phục bằng những câu văn giàu  nhịp điệu:

“Mắt là cửa sổ tâm hồn. Khi hạnh phúc dâng trào hoặc lúc u buồn khổ não, tất cả đều bộc lộ qua đôi mắt. Mắt là nơi thể hiện chính xác những cảm xúc của bạn. Bạn vui đôi mắt bừng sáng; Bạn buồn, đôi mắt xa xăm, ủ rũ; Bạn gặp người thương, đôi mắt long lanh, cháy bỏng; Bạn giận  dữ, đôi mắt long lên, in hằn tia máu; hoặc những khi ngập tràn đau khổ, đôi mắt bạn rưng rưng rồi lệ tràn ướt đẫm…”

Tôi tin Vũ Minh Huệ đã chính xác khi viết về ngài Đại sứ Hy Lạp :

Thông qua những viên bi, Nikos muốn xóa nhòa ranh giới: tuổi tác, cảm xúc, địa lí, chủng tộc; nâng cao tri thức…Khiến cho mọi con tim cùng nhịp đập, tuân theo cùng một nguyên tắc…Thế giới hòa bình, bắt tay thỏa hiệp, nhà nhà đều vui…

Thông qua món quà là những viên bi, ông muốn truyền tải văn hóa của đất nước mình đến khắp bạn bè năm châu bốn bể và kiếm tìm công lí”.

Hai tập thơ và tập tùy bút gây ấn tượng mạnh cho tôi. Và tôi tin Vũ Minh Huệ cũng gấy ấn tượng sâu sắc với mọi người.

                                                 Hà Nội, 1 tháng 5 năm 2023