Điểm sách THƠ & TẠP VĂN của Nguyễn Hồng Hà

Điểm sách THƠ & TẠP VĂN

của Nguyễn Hồng Hà

Từ dưới đây xin phép viết tắt NHH ( Thôn My Xuyên , Huyện Lương Tài Tỉnh Bắc Ninh )

                                                         Nguyễn Văn Hoa

1 Đặt vấn đề

Nguyễn Hồng Hà-NHH  một cựu chiến binh trong chiến tranh  chống Mỹ cứu nước , NHH  có vị trí độc lập trong tình cảm kí ức của giới Văn nghệ sỹ & độc giả tỉnh Bắc Ninh ; Đồng thời cũng là tác giả quen thuộc  đã có những tác phẩm được giải Tuần Báo Văn nghệ 1975 , Báo Nhân dân 1979, Văn nghệ quân đội 1986 , Báo Giáo dục thời đại 1998 … Thơ NHH đã neo giữ & ám ảnh nhiều thế hệ độc giả thơ trong & ngoài quân đội Việt Nam;

Mùa xuân này , lại cho ra đời cuốn sách mới , Đó là Cuốn “Người lính ít lời - Thơ & Tạp Văn” của Nguyễn Hồng Hà ,  khổ 14,5 x 20,5 cm , NXB Hội Nhà Văn Hà Nội , 328 trang ;

Cuốn sách này có 3 phần chính

 Phần 1 Thơ chọn lọc của NHH  từ trang 15—122;

Phần 2 Nhật kí & kí sự của NHHtừ trang 123-236

Phần 3 Những bài viết về NHH;

Là độc giả từ những năm 1971 đến này các thi phẩm của NHH, sau khi đọc cuốn sách này ;

Chúng tôi xin có một số cảm nhận ban đầu ở phần 2 dưới đây

 
                                    TS. Nguyễn Văn Hoa

2

2.1 Phần tuyển thơ của NHH

Viết 1971 có các bài

Phơi áo

Nửa đêm ở một trạm rừng

Hương tóc

Con đom đóm

Viết 1972

Viết ở vĩ tuyến 17

Bầy ong

Ánh mắt cuối cùng ( Quảng Trị 1972)

Người đứng gác ởcổng thành Quảng Trị8-1972 

Bài viết 1973

Nghe tiếng rao dưa ở quảng trị sau ngày giải phóng

Bài viết 1974

Bài thơ viết ở nhà mình

Anh bộ đội và đứa con

Thơ cho con ( Hưng,Nhung , Hoàng 1974-1976-1980)

Bài viết 1975

Đi tìm ngọn đèn gác đường năm ấy

Chú Lục tâm thần

Về Thăm Mẹ

Bài viết 1976

Lại về qua núi Thiên Thai

Chùm thơ Mưa quê hương

Bài viết 1977

Lòng người

Chúng tôi đi bốc mộ ở Trường Sơn

Hòn trống mái

Chị

Lớp học ở Sa Đoan

Bài viết 1981

Con lại chưa về

Đêm gác ở Ải quan gặp Lỗ Tấn

Bài viết 1982

Gặp ở Mẫu Sơn ( Giả thưởng THơ văn nghệ TP.HCM 1984)

Bài viết 1983

Mùa xuân ở trong nhà

Nhớ bạn

Em!

Chuyện cũ

Bải viết 1984

Gương mặt ( Giả thơ Van nghệ quân đội 1986)

Bài viết 1986

Những người lính ít lời

Bài viết 1988

18 giờ

Bài viết 1989

Từ anh tới em

Cõng mẹ

Bài viết 1990

Sự thật

Bài viết 1991

Khuôn vàng thước ngọc

Bài viết 1992

Lời của người đời

Bài viết 1993

Trong vườn cấm

Nhà ta

Bài viết 1995

Khấn động thổ

Bài viết 1997

Thương nhớ

Bài viết 1998

Cái nhìn

Gửi một ngưởi ở lớp 10 B( Giải thưởng Thơ Báo Giáo dục & Thời đại 1998)

Bài viết 1999

Ngồi kể

Mọt kỷ niệm chiến tranh

Sét đánh

Bói thẻ

Lên núi

Bài viết 2000

Đón chào một bông hoa

Bài viết 2001

Trái tim nhút  nhát

Bài viết 2002

Tuyệt vời

Day dứt

Bài viết 2008

Cứu mẹ

Đặt tên cho cháu nội

Bài viết 2009

Chuyện của ba người lính trinh sát

Bài viết 2015

Cứ chơi đi

TR 115-116 Nhớ làng,TR 117-Không thể nào tin  ( không ghi năm viết )

Như vậy phần thơ mở ra bằng các thi phẩm viết 1971 & kết là Bài viết 2015 , bài cuối là bài tác giả NHH đã lên ông nội chơi đùa với cháu ;

Đọc thơ độc giả rất vui vì NHH đã có hậu có hạnh phúc khi ra khỏi cuộc chiến tranh , được cấp cái ao làm nhà , đã có ba con và cháu nội cháu ngoại ,

& chúng ta vẫn bùi ngùi khi đọc “ Khấn Động thổ & “ Thương nhớ “ , & thấy được cái tâm của thi sỹ , luôn đau đáu hậu chiến , ‘ Uống nước nhớ nguồn “ “ Ăn quả nhớ người trồng cây “

Phần tiếp theo sau thơ là phần Nhật kí chiến tranh , từ tr 125- 236, sau hơn 40 năm mới được giải mã , Đây là phần viết nhật kí rất tỷ mr hàng ngày , với xúc cảm mãnh liệt sau từng giây phút mong manh dưới bom đạn ,

Bao nhiêu đồng đội của NHH hòa bình không trở về ;

Hậu chiến mới công bố Nhật kí này ; Nó chỉ khác Nguyễn Văn Thạc , Đặng Thùy Trâm , là NHH vẫn còn sống sau chiến tranh ;

Ai đã qua chiến tranh &cũng như thế hệ trẻ sông trong hòa bình trân trọng những trang nhật kí chiến tranh quý báu này ! 

Phần thứ 3 của cuốn sách này là tập hợp các bài viết về tác phẩm của NHH;

Đó là những lời nhận xét thẳng thắn , chân thành  ;

Hồng Thanh Quang có bài viết về NHH –Nhà thơ quân đội lặng lẽ sống & viết Tr 239-248, bài đã đăng trên An ninh thế giới  só 40 tháng 11-2004, HTQ đã đồng điệu với tác giả về chủ đề tình yêu trong chiến tranh & HTQ đã viết : “ đọc thơ ông ( NHH) tôi đã không chỉ một lần nằm & khóc cho nhưng giấc mơ thời lính trẻ của mình “

Tr 249-254 ts Nguyễn Văn Hoa ( tác giả cuốn Miền quê Kinh Bắc )  đồng hương Bắc Ninh với tác giả đã có những cảm nhận về 4 tập sách của tác giả này & cũng đặc biết rất thích thi phẩm “ Khấn động thổ” của NHH !

Vĩnh Quang Lê TR 268 có bài nhận xét , NHH đã nhận giải  thưởng thơ cùng thời với  Hữu Thỉnh , Theo VQL thì Thơ NHHcó giọng điệu tâm tình,êm đềm như những làn điệu quan họ quê anh , 

Tr 272 Hồ Hải Âu &Tr 278 Võ Công Thắng bình luận cặn kẽ  về thi phẩm viết khoảng 1972-1989 của tác già này ;

Tr 283 ts Nguyễn Thanh Tú cho rằng tác giả sách này đi theo bút pháp tả thực & tác phẩm đã để lại day đứt cho độc giả ;

Nguyễn Thanh Kim bình bài” Lại về qua núi Thiên Thai “( đã tuyển vào Miền quê Kinh Bắc – Tao đàn thơ Kinh Bắc của TS NVH ) , tại tr 294 về tác giả có tâm hồn thuần hậu cả nghĩ & trong sáng về những hy sinh trong chiến tranh của người phụ nữ hậu phương ;

Phạm Thúy Hồng tr 296 & Tr 289 Bài Thương nhớ  được Phan Bá Ất bình rất sâu sắc , thi phẩm viết về  hậu chiến xiết bao cảm nghĩ !

Nguyễn Sơn tr 307 ,Hà Vĩnh Linh tr 310, Song Linh tr 322 ,Quang Anh tr 324 với tác phẩm : “Đi B ngắn “

Trúc Thông Tr 320:  đã có nhận xét : “ Anh không cao giọng,mượn, Anh nói đúng giọng mình : Khổ đau,trầm nén , thủ thỉ ;“ Trúc Thông cho rằng “ Hai bài hay nhất “Nhà ta & Khấn động thổ “ sẽ không bị rơi rụng với thời gian “

Trúc Thông dẫn :

” Nhớ mấy thằng bạn chết rồi

Đứa nằm che đạn đứa ngồi đỡ bom “

Hoặc chiến tranh đã lùi xa mà chỉ dám ước ao “

“Nhà cao , hây hẩy gió nồm

Chén canh thì ngọt , bát cơm thì đầy “;

Tr 291 Thanh Ứng cũng bình bài thơ “Khấn động thổ” đã được tin trong Tuyển tập thơ Việt Nam 1975-2000;

Rất bài bản & cũng lại Nguyễn Bùi Vợi tr255-263 đã bình thơ Nguyễn Hồng Hà

Tr287 Nguyễn Bùi Vợi cũng bình bài thơ Khấn động thổ ; Có dẫn câu

“Trên khen ta lính chiến hào

Cho ta một mảnh đất cao làm nhà” &NBV có ý kiến khá kĩ lưỡng chuyện bếp núc làm thơ , hiệp vần & tu từ ;

Lã Bá Tính tr 318 thì tâm đắc bài Cõng Mẹ :

“Ngày xưa mẹ cõng con

Trên lưng mẹ  , con cười “

…

Con cõng mẹ một lần

Mà lòng con nặng trĩu “

Trang 316 Trần Quốc Thực  bình thơ tình NHH &với ám ảnh sự lãng mạn của người lính làm thơ trong bom đạn” Tóc em hong bay bay trong gió “;

Trang 314 Nguyễn Anh Nông đã bình bài thơ Phơi áo, Độc giả cũng bất ngờ tứ thơ độc đáo Người vợ phơi áo cho người lính , & đã mặc trộm áo đó  khi chồng ngoài mặt trận xa nhà,  & “ Để chim vườn ngơ ngẩn nhận không ra “

3 Kết Luận

Mục đích làm sách là giải tỏa cá nhân tác giả sách này ; nhưng có lẽ tôi cũng đồng tình với ý kến của  Đại tá Nhà báo Nguyễn Viết Sơn trong thay cho Lời tựa , đã viết : “ Hy vọng cuốn sách này ( Thơ & tạp bút của NHH) đem đến cho bạn đọc đi qua chiến tranh những hiệu ứng quá khứ thú vị và cho bạn đọc trẻ hôm nay một cảm xúc biết tiếp nhận thử thách để

vươn lên trong cuộc sống “

Còn chúng tôi cho rằng , Mỗi một người sáng tác đều có vùng kí ức , nó cứ chập chờn suốt cuộc đời ,khi thăng hoa như tia chớp , ghi lại sẽ là một bài thơ , trước hết là nhật kí cho mình bằng thơ , & có thể độc giả nào đó sẽ  chia sẻ với mình !

Còn tác phẩm của  một người lính , có nhiều đồng đội , có nhiều gia đình quân nhân cũng có những câu chuyện na ná như của NHH hòa trong  dòng chảy của lịch sử của dân tộc ;

Nhờ chân thật, trong sáng , nên thi phẩm của NHH dù viết ở thời hậu chiến , vẫn lay động bao trái tim của độc giả thơ , độ lùi thời gian xuyên 2 thế kỉ , khi sự mất mát của chiến tranh đã thấm thía qua 4-5 thế hệ , nó song hành với chiến thắng chói lọi của dân tộc ;

Có nhiều thi phẩm của nhiều tác giả sống mãi vì đã  chói sáng trong thời chiến , Còn theo chúng tôi NHH có thơ lắng đọng mãi với thời gian vì đã nói được cái giá mà hàng triệu gia đình đang trả; Cuốn sách này  NHH đã có nhiều thi phẩm  hay ví dụ như ” Khấn động thổ “, “Thương nhớ “, có lẽ sẽ tồn tại mãi trong tao đàn thơ Bắc Ninh & Việt Nam ./.