HÀI TRONG THƠ NGUYỄN THỊ MAI

 

HÀI  TRONG THƠ  NGUYỄN  THỊ  MAI

Tập thơ “ Thơ từ tin nhắn” thơ in nội bộ của Nguyễn Thị Mai

                               Vũ Nho

Nhà thơ Nguyễn Thị Mai, người “tảo tần bến thực bến mơ” vừa ra mắt tập thơ

“Thơ từ tin nhắn”. Cái đặc biệt của tập thơ này là phần lớn các bài đều ngăn ngắn, ngắn, hoặc  rất ngắn. Bởi vì nhắn tin, nhắn thơ thì không thể nhắn dài. Nhưng còn đặc biệt hơn nữa vì đây toàn thơ vui, thơ hài. Tác giả gọi bằng tên “thơ đùa vui, thơ hài”. Một bạn đọc khi đọc xong tập thơ này đã ứng tác gửi qua tin nhắn:

          “Thơ từ tin nhắn” Nguyễn Thị Mai

          Tác giả khẳng định thơ hài chính tông

          Có nhiều nỗi vui trong lòng

          Nên nhắn đến bạn chỉ mong bạn cười

          Để cho đỡ nhạt vị đời

          Để bạn cảm thấy…yêu người nhắn thơ

Yêu ở đây chắc là yêu mến, yêu quý thôi! Vì ai ai cũng biết nhà thơ  U 70 đã có cháu gọi bằng bà. Và bà đi “hò hẹn” thì đứa cháu  cứ bám bà chằng chằng như để “giám sát” :

          Bà đi hò hẹn sáng nay

          Bế thêm thằng cháu trên tay bồng bồng

          Tóc nâu, môi đỏ, má hồng

          Trái tim bà cũng phập phông nỗi yêu

          Khổ chưa thằng cháu quấy nhiều

          Bi bô át cả những điều bà mơ

Muốn biết cuộc hò hẹn thế nào, chàng là ai, có vượt qua thằng cháu  không,  xin xem cả bài thơ ở trang 82 sẽ rõ.

Tập thơ có hai phần. Phần thứ nhất gồm 93 tin nhắn bằng thơ, ngắn nhất chỉ hai câu, dài nhất là bốn câu. Tuyền lục bát.

Phần thứ 2 là những bài thơ vui, gồm 10 bài, có nhan đề hẳn hoi. Ngắn nhất là 4 câu. Dài nhất là 26 câu. Cũng tuyền lục bát.  Có thể coi tập thơ này là “đặc sản” lục bát. Chắc vì thế mà có lần nhà thơ rất hăng hái ủng hộ vận động lục bát là “Quốc thi” của nước Việt chăng?

        Ở đây, bạn đọc có thể thấy đủ các cung bậc  tâm trạng “vui đùa, trêu chọc, tự trào hoặc có khi còn là tự ái vặt đáng yêu” của tác giả, như trong lời “Thưa rằng…” ở đầu sách.

          Đây là phát hiện việc “nấu cháo” điện thoại không hiếm trong các thi nhân:

                   Gọi bồ bằng máy của con

                   Thảo nào “nấu cháo” véo von không dừng

                                           Bài (Từ đây chúng tôi chỉ ghi tắt là  B) 4

Còn đây là lời trách nhẹ bạn buôn tin nhắn:

                   Dạo này người bận thế a

                   Mà không tin nhắn la cà thăm nhau?

                                                      B.10

Thế  mới biết  “lơ đãng, bỏ bê thì bị trách,  nhiệt tình  thái quá cũng  xơi chê”:

                   Bây giờ mới nhớ đến ta

                   Một ngày gọi điện thiết tha mấy lần

                   Người hư như đã ngoan dần

                   Tự ngoan hay bởi đang cần sẻ chia?

                                            B. 22

Tâm trạng vui thì thành ra các mẩu tin bằng thơ vui, tếu táo, khôi hài.

                    Ngày em ra biển lạnh trời

          Chân ngâm dưới nước hồn bơi trên bờ

                                         B.1

Không thể không nhớ tới chuyện đi biển của nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn đã vào thơ vui:

                 Tắm ngày nắng, bơi ngày mưa

                 Ngâm chân như thể là chưa ngâm …gì

 và

                  Sáng ngày ra biển ngâm chân

                   Còn ngâm những cái vân vân ở nhà

Hóa ra tâm hồn các nhà thơ thích đùa dễ gặp nhau.

 

 

Trên mạng FB không ít người có nickname không trùng tên thật. Bởi thế cũng dễ tán tỉnh thoải mái vì chỉ là một người vô danh thôi mà. Tôi đồ rằng có bác cù lần đã  cam đoan rằng đến kiếp sau sẽ quyết yêu bằng được người đẹp. Chắc nhận được tin nhắn này thì chạy mất dép,  chạy rơi răng giả:

                   Có người mơ đến kiếp sau

                   Sẽ cùng người đẹp yêu nhau trọn đời

                   Thông tin mới nhất của Trời:

                   “Kiếp sau không có. Chờ thời là ngu”

                                                B.11

(Ông Trời chắc bực quá về sự lằng nhằng  nên phán nghiêm thế. Nhẽ ra chỉ mắng “Chờ thời là Hâm” cũng là  quá đủ!).

 

 

Cái chuyện “hẹn hò” trên FB cũng đem lại cho người đọc không ít chuyện vui hài, tếu táo. Nhà văn Nguyễn Hiếu có cả một truyện ngắn hài về đề tài này. Nhà giáo Nguyễn Lương Vinh thì  có thơ hài:

                     Thơ tình anh anh em em

                     Cớ ngon, ngọt sớt, thân quen lắm rồi

                   Gặp em, anh ngã ngửa người

                   Em tám mươi tuổi, anh ngoài sáu mươi

                                             (Ngọt thơ)

Còn đây là chuyện “hẹn hò” trong thơ hài Nguyễn Thị Mai khi mà  chỉ quen qua mạng, chưa biết mặt, điện thoại lại mất sóng :

                   Đón nhau ở bến xe đò

                   Mặt chưa biết mặt, sóng dò không ra

                   Thấy toàn máy bay bà già

                   Phi công trẻ lái xe ra lại về

                                     B.5

Có cảm giác chuyện gì cũng có thể thành thơ hài, thơ tếu, thơ vui. Phải là người thích hài hước, có tâm hồn hài hước, con mắt hài hước mới cảm nhận và dễ dàng thành thơ như thế. Này nhé, cùng chơi chữ tí nào:

                   NGƯỜI YÊU DẤU, là… yêu thầm

                   Là không lộ bí mật hầm ở đâu

                                           B.47

                     Nhân ngày THẦY THUỐC NƯỚC TA

                   Chúc anh mạnh khỏe, trẻ ra, nhiều tiền…

                   Nên chăng chỉ như BỐ HIỀN

                   Anh mà MẸ HIỀN, thì vợ thừa ra

                                       B.44

                     CẦN THƠ thôi để về sau

                   Khi tim thình thịch ngực nhau mới …CẦN!

                                      B.34

Đùa nhà thi sĩ cao tuổi làm thơ tình  tí cho phấn chấn nha:

                   Mắt mờ nhưng trái tim non

                   Đến miền gái đẹp lon ton ghép vần

                                  B. 54

Trêu anh chàng đào hoa lắm em Hồng, em Tuyết, em Hương, khuyên chớ ra đường ngày lễ tặng hoa:

                   Người ta chỉ một em xinh

                   Còn anh hàng mớ…phí tình chết toi!

                             B. 71

Hơi nghịch lí nhưng mà thật đấy nha:

                   Công viên thì ở rất gần

                   Nhưng mà người cần tâm sự lại xa

                                  B. 51

Không thể không liên tưởng đến câu lục bát của nhà thơ Hương Thầm về cái sự xa -  gần đó:

                   Người tôi yêu đã đi xa

                   Người yêu tôi lại ở nhà. Chán ghê!

Thơ Nguyễn Thị Mai nói chung giàu nữ tính,  trong thơ hài cũng thế. Nhưng ở đây còn có cái tinh quái của người hiểu đời,  cái hóm hỉnh của người hay nghịch, nhất là chỉ  đùa nghịch ngôn từ.

Không thể không hãi khi  nàng thơ hài tuyên bố tỉnh queo:

                   Chúng mình đã trót cầm tay

                   Thì thêm một cái hôn này đã sao?

                                      B.46

(Chắc là đang bốc máu liều nên quên béng lời thơ “Thêm một phiền toái thay!” của chàng thơ lãng tử Trần Hòa Bình!).

          Còn đây nữa :

                   Xin chàng bình tãnh chớ run

                   Chúng em nữ quái chỉ hun thôi mà

                                     B. 75

Khiếp! Vâng, nữ quái! Quái như thế cho nên đến Nha Trang, nàng đã làm cho chàng Đá Hòn Chồng toát mồ hôi hột:

                   Cho em làm vợ mấy ngày

                   Để em biết nỗi đắm say Đá tình

                   Hòn Chồng vạn tuổi lặng thinh

                   Bông mồ hôi toát, rùng mình động khơi

                                      ( Đùa với đá Hòn Chồng – Nha Trang)

Nhà thơ đã thay các chàng rể để làm thơ hài về “Mẹ vợ”. Trước khi quyết định cưới:

                   Mẹ vợ mình duyệt đầu tiên

                   Trước khi quyết định xe duyên với nàng

                                      ( Mẹ vợ)

Ơ hay! Tại sao không phải là nàng, bố nàng, em nàng mà lại chính là mẹ nàng? Xin xem  lời giải thích  hài ở trang 78-79.

          Cười mỉm, cười nụ, cười nhếch mép, rồi cười phá ra. Đảm bảo là người nghiêm ngắn, khó tính mấy cũng phải… cười khi đọc tập thơ này.

          Nhìn vào truyền thống văn học Việt Nam, từ dân gian cho đến hiện đại, dòng văn học hài hước, trào phúng luôn liền mạch từ ca dao cười, truyện tiếu lâm cho đến các tác giả văn học viết như Hồ Xuân Hương, Nguyễn Khuyến,  Tú Xương, Tú Mỡ,  Huyện Nẻ, Hồ Chí Minh,  Đồ Phồn, Nguyễn Công Hoan,…Người Việt thích cười, vì cười là một nhu cầu tinh thần của đời sống. Tiếc rằng gần đây, mạch cười ít xuất hiện, nên văn chương của ta có vẻ nghiêm quá ( Thật ra thì có “Kim Kổ Kì Kuặc Kí” viết theo kiểu chương hồi của Trần N hương, và bộ ba “Chuyện của Phòm” của Lahan tức Đỗ Hàn).  Nhưng thế là quá ít,  chưa thể đáp ứng nhu cầu hài của bạn đọc.

          Tôi đã khen thực lòng những bài thơ hài vui, tếu táo của Nguyễn Thị Mai. Nhưng đọc kĩ lại tập thơ bỗng giật mình phát hiện ra nàng Mai là người “Thích  lời khen ảo”! Ôi! Thế là mình sai hết cả rồi! Đây nha:

                   Lời khen dào dạt, xuýt xoa

                   Ảo lời…ta cũng thăng hoa phiêu bồng

                   Mũi ta bánh rán phập phồng

                   Tim ta đập cả sang chồng sang con

                                            (Thích lời khen ảo)

Ờ mà mình khen thực chứ có khen ảo đâu mà lo lắng nhỉ? Nhưng nhỡ đâu tác giả cứ khăng khăng xếp bài này vào lời khen ảo thì sao? Thì sao? Thì sao hả?

          Thì  cầu xin cho mũi nhà thơ  vẫn lành và xin lỗi chồng , con tác giả! Chân   thành  xin một chữ đại xá! Dù thế nào thì tôi vẫn cho rằng tôi khen thực!  Và  viện dẫn câu thơ của cố nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo để trần tình : “Tin thì tin, không tin thì thôi!”

                                                    Hà Nội, ngày nóng kỉ lục 24 tháng 6 năm 2020