ĐÊM NÚI CẤM

 ĐÊM NÚI CẤM

 Bút ký BÙI QUANG THANH

Về thăm Mẹ xóm Rừng, thôn Thanh Quýt
Chiếc xe khách 50 chỗ ngồi xuất phát từ Đà Nẵng
đúng 13 giờ rưỡi, chở đoàn văn nghệ sĩ, phóng
viên báo chí vào dự đêm giao lưu “Về nguồn đền ơn
đáp nghĩa” nhân kỷ niệm 60 năm ngày Thương binh -
Liệt sĩ tại Quảng Nam. Nửa tiếng sau, Đoàn đã dừng xe
trước sân nhà mẹ Thứ, người Mẹ Việt Nam anh hùng
mà chỉ cần nhắc đến tên thôi là hầu như ai ai cũng
biết sự cống hiến hy sinh vô bờ bến của gia đình mẹ.

Trong ngôi nhà khang trang được xây cất bởi tình thương
và trách nhiệm của chính quyền địa phương các cấp, của
tấm lòng nhiều cơ quan đơn vị trong và ngoài quân đội,
Bà mẹ Việt Nam anh hùng đã 104 tuổi như quắt queo hơn
vì nhớ thương đứt đoạn. Mẹ nằm trên chiếc giường gỗ
đặt bên trái bàn thờ, nơi hương khói cho tổ tiên và 12 liệt
sĩ của 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Phía
trên chiếc bàn thờ rất rộng là một dãy dài những tấm bằng
“Tổ quốc ghi công” của 9 người con trai, 1 người con rể và
2 cháu ngoại của Mẹ. Mọi người vây quanh chiếc giường
Mẹ nằm, nhiều tiếng gọi nghe gần gũi quen thân quá. Mẹ
gần như sực tỉnh trong lao xao ấy, bàn tay quờ quạng và

gặp vô số bàn tay đang chìa về phía Mẹ. Nhà thơ, Thượng
tá Lê Anh Dũng luồn tay sau gáy đỡ Mẹ ngồi dậy và báo
cáo với Mẹ các con, các cháu về thăm: này là Anh hùng
Lực lượng vũ trang Đặng Thị Én; này là lãnh đạo Sư đoàn
phòng không 375 đang canh giữ vùng trời miền Trung;
này là các nhà thơ, nhà văn, nhà báo, nghệ sĩ... ở trung
ương và thành phố Đà Nẵng đang về thăm Mẹ và sẽ đi
dự đêm giao lưu trên núi Cấm, nơi sẽ xây dựng Tượng
đài Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Mẹ lặng lẽ không nói,
đôi mắt trũng sâu như đến vô cùng bởi bao tháng ngày
đau thương mòn mỏi. Khuôn mặt đẹp của Mẹ như đã tạc
thành một khối linh thiêng hun tụ vẻ đẹp muôn đời của
người Mẹ Việt Nam.
Tặng quà cho Mẹ, thắp hương trước hương hồn các
liệt sĩ trong gia đình Mẹ, Đoàn hành quân lại lên đường.
Trong đoàn có thêm Bà mẹ Việt Nam anh hùng Lê Thị
Trị, người con gái của Mẹ Nguyễn Thị Thứ, hiện đang là
người chăm sóc phụng dưỡng Mẹ.
Đêm núi Cấm - đêm nghĩa tình, hứa hẹn
Buổi tối, đường lên núi Cấm chưa có điện. Mọi người
đi dưới ánh trăng non và đèn cầm tay dẫn đường của các
chàng trai, cô gái áo xanh tình nguyện. Sau những lùm
cây, núi Cấm sáng rực hàng trăm ngọn đèn neon của máy
phát điện. Hoành tráng một bức ảnh Tượng đài được dựng
lên giữa nền trời trăng, sáng dịu bởi ánh đèn: Tượng đài
Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Khuôn mặt hiền lành, phúc
hậu, kiên nghị, lắng sâu, chan chứa ân tình của Mẹ Thứ
được khắc họa trên đỉnh cao của chóp núi; hai cánh tả,
hữu Mẹ là hai sườn núi, là dãy chiến hào, là bức trường
thành, là lớp lớp thế hệ con cháu... gắn chặt khuôn hình
Mẹ, tạo nên một quần thể vững bền, quấn quýt. Như từ Mẹ,
những nguồn mạch đất đai tuôn chảy mát ngọt chứa chan.

Phác thảo Tượng đài giữa đêm đèn và trăng hòa quyện,
giữa những ngày tháng bảy lòng người đang cháy bỏng
thương đau, tưởng nhớ và ngưỡng vọng linh xưa càng
đẹp bội phần. Núi Cấm ngày xưa huyền bí, hoang vu. Núi
Cấm bây giờ còn ấp iu ý tưởng. Núi Cấm ngày mai sẽ là
Tượng đài Vĩnh cửu, góp phần tôn vinh phẩm hạnh của
người Phụ nữ Việt Nam tới chốn vô cùng.
Mấy trăm? Mấy ngàn những người về dự hội đêm
nay? Nhìn xuôi ánh đèn: bao mặt người rạng rỡ. Những
Bà mẹ Việt Nam anh hùng: Trương Thị Nghinh, Lê Thị
Trị, Nguyễn Thị Ngân, Hoàng Thị Miễn. Kia là Anh hùng
Lực lượng vũ trang Đặng Thị Én trong bộ quân phục trắng
với lon đại úy trên vai. Chị là một người mẹ đau thương
nhất, anh dũng nhất trong các bà mẹ của chúng ta. Hãy
nghe chị kể sự tích cầm súng: giặc Mỹ bắt chồng chị, xẻo
tai cắt mũi, mổ bụng moi gan ngay trước mặt chị lúc chị
Nhà thơ Bùi Quang Thanh bên Mẹ Nguyễn Thị Thứ

vừa sinh đôi 2 đứa con trai được có 3 ngày. Rồi chúng lấy
phủ tạng của anh bắt chị ăn, chị nghiến răng chống trả.
Thằng Mỹ trắng ác ôn bóp mũi, vặn cổ con chị đòi giết,
giam mẹ con chị trong bốt tra tấn dã man... chị không
khuất phục. 3 ngày sau chúng thả chị về thì cả 2 đứa bé
không sống được nữa. Đau thương, căm thù biến thành ý
chí, thành sức mạnh. Chị trở thành chiến sĩ sau lần táo bạo
một mình diệt 7 tên Mỹ trên Quốc lộ 1A. Đây là những
cán bộ lão thành của đất Quảng Nam “Trung dũng, kiên
cường” bên cạnh những gương mặt các chiến sĩ trẻ măng
mà trang nghiêm, kính cẩn; những mái đầu bạc trắng như
mây của nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu, của nhiều văn nghệ sĩ
đất Quảng đã từng cầm bút và cầm súng lúc xưa; những
người dân Tam Kỳ và các vùng lân cận; những em bé
vùng núi Cấm...
Đêm giao lưu đơn sơ mà trang trọng, hóa ra đâu chỉ có
văn nghệ thơ ca. Một phong trào quyên góp để xây dựng
tượng đài đã được Hội Phụ nữ tỉnh phát động từ lâu; một
chương trình hành động vì cuộc sống, vì niềm vui của các
Mẹ Việt Nam anh hùng đã thường trực trong cuộc sống
của người Quảng Nam, nơi có 7.000 Bà mẹ Việt Nam anh
hùng (nhiều nhất nước) đang ngày được xã hội hóa tích
cực hơn; một sự phối hợp giữa các cơ quan, đoàn thể địa
phương với các đơn vị quân đội, các văn nghệ sĩ, các cơ
quan truyền thông trong việc tuyên truyền giáo dục đạo lý
“Uống nước nhớ nguồn”... Đêm núi Cấm thật là sôi động.
Cuộc giao lưu kéo dài đến ba tiếng rưỡi đồng hồ. Xen
giữa các cuộc chuyện trò của các Mẹ Việt Nam anh hùng,
của họa sĩ Đinh Gia Thắng - tác giả phác thảo Tượng đài đã
được duyệt để xây dựng, của Anh hùng Đặng Thị Én, của
Đại tá Đoàn Thế Hùng - Chính ủy Sư đoàn phòng không
375 là lời thơ tiếng nhạc với chủ đề ngợi ca Mẹ Việt Nam:

bài hát Nồi cơm mẹ Thứ của nhạc sĩ - Đại tá Thanh Anh
(thơ Đỗ Như Thuần), bài thơ “Lời hương khói” của nhà
thơ Bùi Quang Thanh, tráng khúc “Mẹ Việt Nam lồng lộng
tượng đài” của nhà thơ Lê Anh Dũng, là hành khúc “Cuộc
đời vẫn đẹp sao” của nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu do chính
lão nhạc sĩ 83 tuổi vừa bay từ Thành phố Hồ Chí Minh ra
dự đêm giao lưu đầy ấn tượng giữa quê nhà cầm trịch.
Ngày mai hay ngày kia, từ thành phố Tam Kỳ hoặc từ
Quốc lộ 1A nhìn lên, từ núi Chùa, núi Trọc, núi Bà Ty bên
cạnh nhìn sang: núi Cấm sẽ sừng sững một Tượng đài Bà
mẹ Việt Nam anh hùng mang dáng hình cánh sóng đang
dào dạt vỗ vào trái tim người xem những cảm xúc tuyệt
vời: yêu thương, tự hào và kiêu hãnh; như chính tình cảm
của chúng tôi hôm nay được về bên Mẹ Thứ, được cầm
bàn tay, vuốt mái tóc, hy vọng sẻ san một chút tinh lực
cho Người.