Thứ Năm, 2 tháng 4, 2015

MẤY ĐIỀU BẤT THƯỜNG XUNG QUANH BÀI THƠ “MÀU THỜI GIAN” CỦA ĐOÀN PHÚ TỨ

                                                                             Vũ Nho - Chủ trang

MẤY ĐIỀU BẤT THƯỜNG XUNG QUANH BÀI THƠ “MÀU THỜI GIAN” CỦA ĐOÀN PHÚ TỨ

                                                  VŨ NHO
         
Không phải vì tác giả là người viết kịch, có duy nhất một bài thơ được chọn vào sách “Thi nhân Việt Nam” của Hoài Thanh và Hoài Chân, mà bài thơ này có tính bất thường. Trong sách của Hoài Thanh và Hoài Chân có những tác giả sau chỉ có một bài : Thúc Tề, Đoàn Phú Tứ, Vân Đài, Phan Khắc Khoan, Thâm Tâm, Phan Thanh Phước, Hằng Phương, Mộng Huyền. Có hai tác giả được nói đến mà không trích bài nào trọn vẹn là T.T.KH, và Trần Huyền Trân. Vậy thì bài thơ của Đoàn Phú Tứ bất thường ở chỗ nào?
Trước hết, tuy Đoàn Phú Tứ chỉ được trích một bài thơ, nhưng trong phần tiểu luận “Một thời đại trong thi ca”, Hoài Thanh và Hoài Chân đã dành không ít dòng cho tác giả cùng với bài thơ. Ba lần nhắc đến Đoàn Phú Tứ và thơ của ông.
Tiếp  theo đó, Phong hóa luôn luôn đăng thơ mới của Tứ Ly, Thế Lữ, Nhất Linh, Nguyễn Văn Kiện, Vũ Đình Liên, Đoàn Phú Tứ, Huy Thông” ( Thi nhân Việt Nam, nxb Văn Học, Hà Nội 1988, tr. 16).
       “Cái kín đáo của thơ Pháp gần đây tôi còn thấy ở Đoàn Phú Tứ” ( Sách đã dẫn, tr. 27).
Nói tóm lại, phong trào thơ mới đã vứt đi nhiều khuôn phép xưa, song cũng nhiều khuôn phép nhân đó sẽ thêm bền vững. Hẳn tương lai còn dành nhiều vinh quang cho những khuôn phép này. Nó đã qua được một cơn sóng gió dữ dội trong khi các khuôn phép mới xuất hiện đều bị tiêu trầm như thơ tự do, thơ mười chữ, thơ mười hai chữ hay đương sắp sửa tiêu trầm như những cách gieo vần phỏng theo thơ Pháp” (2)
Những dòng dưới đây là chú thích cho chỗ đánh số 2:
Tiếng ta có bằng trắc rõ ràng. Nhiều khi chỉ đổi thanh cũng đủ không cần vần. Đọc mấy câu này của Đoàn Phú Tứ :
Duyên trăm năm đứt đoạn
Tình một thuở còn hương
Hương thời gian thanh thanh
Màu thời gian tím ngát
Có ai ngờ là những câu không vần. Còn như  trong mấy câu này của Xuân Diệu:
          Đây, dây thơ e ấp đã lâu rồi
          Chìm trong cỏ một vườn hoa bỏ vắng
          ( Lòng tôi đó một vườn hoa cháy nắng)
          Xin lòng người mở cửa ngó lòng tôi
Giá thay chữ “tôi” cuối câu thứ tư bằng một chữ gì khác không dấu đọc lên vẫn êm. Đại khái gieo vần phỏng theo thơ Pháp đều thừa như thế, mà lắm khi lại còn làm mất cả  âm điệu bài thơ”. ( Sách đã dẫn, tr. 41)
          Thứ hai, chỉ có bài thơ “Màu thời gian” của Đoàn Phú Tứ là có nhiều chú  đến như vậy. Toàn bài không tính nhan đề có 18 dòng thơ  chia  làm 5 khổ thì có 10 chú  giải chia cho  nhan đề 1, khổ thứ nhất 1; khổ thứ hai 2; khổ thứ ba 2; khổ thứ tư 3; khổ thứ năm 1. Mười chú giải này chiếm hơn một trang. Trong khi lời bình cũng chỉ dài non một trang mà thôi.

          Thứ ba, duy nhất trong cuốn Thi nhân Việt Nam, tác giả dành lời bình cho một bài thơ cụ thể. Còn lại tất cả chỉ là những nhận xét cho câu thơ, hình ảnh thơ hoặc bài thơ, giọng điệu thơ. Phần nhiều những nhận xét đặc sắc, tinh tế của người có tài thẩm bình khái quát.
          Cũng chỉ có bài “ Màu thời gian” mới có hai thao tác cùng phối hợp là CHÚ trước và BÌNH sau. Phải chăng đây là gợi ý cho sau này trong nhà trường phổ thông miền Bắc những năm 60 có một  kiểu lên lớp không phải là “giảng văn” mà chỉ là “bình chú”, một kiểu tìm hiểu tác phẩm thơ dành nhiều đất cho sự phóng khoáng của  người dạy.
          Thứ tư, tác giả của Thi nhân Việt Nam đặc biệt dành những lời khen ngợi trân trọng  ( hiếm khi gặp) cho  nhà thơ Đoàn Phú Tứ dù chỉ trích một bài. Trong những dòng nói về tác giả, hai nhà phê bình đánh giá : “ Làm thơ rất ít. […] Nhưng thơ hay không cần nhiều. Đoàn Phú Tứ chỉ làm có  dăm bảy bài mà hầu hết là những bài có đặc sắc. Ấy là một lối thơ rất tinh tế và rất kín đáo. Thi nhân ghi lại bằng những nét mong manh những cảm giác rất nhẹ nhàng”. ( sách đã dẫn tr. 98). Phải thẳng thắn mà nói rằng lời bình của Hoài Thanh và Hoài Chân khá  bình thường, không có gì nổi bật và đặc sắc. Chỉ có tình thần khen ngợi là nổi trội và rõ ràng ( dù cũng đã gài vào cả ý không khen) : “ Thành ra ý thơ, lời thơ, điệu thơ cùng với hồn thi nhân đi từ hiện tại về quá khứ, từ quá khứ gần đến quá khứ xa, rồi dần dần trở về hiện tại. Hiện tại chỉ mờ mờ nhạt nhạt, nhưng càng đi xa về quá khứ, câu thơ càng thiết tha, càng rực rỡ. Nhất là từ chỗ ngũ ngôn chuyển sang thất ngôn câu thơ đẹp vô cùng. Tôi tưởng dầu không hiểu ý nghĩa bài thơ người ta cũng không thể không nhận thấy cái vẻ huy hoàng, trang trọng của câu thơ. Trong thơ ta có lẽ không có bài nào khác tinh tế và kín đáo như thế
( sách đã dẫn, tr.101).
          Thứ năm, sau này khi Đoàn Phú Tứ chủ trương cùng nhóm Xuân Thu nhã tập, bài thơ lại được in lại, được phổ nhạc như một minh chứng cho mong muốn cách tân thơ.  Nhưng suy cho cùng cuộc canh tân thơ ca của nhóm cũng chỉ mới là đưa ra lí thuyết. Bài thơ có ý nghĩa như một minh họa cùng với những câu thơ của Nguyễn Xuân Sanh  sau này được nhắc đến như một sự kì cục, bí hiểm trong thể hiện “Đáy đĩa mùa đi nhịp hải hà...” (*)

          Gần đây, chúng tôi thấy một loạt các bài viết về bài thơ  “ Màu thời gian” này. Tinh thần là đề cao, coi như là thành tựu của một mong muốn đổi mới thơ. Bài thơ xuất hiện cùng thơ mới, nhưng đã vượt qua  thơ mới để đi  đến một lối thơ khác.[ Có thể đọc các bài viết của Trần Thị Quỳnh Thuận : Văn chương Đoàn Phú Tứ: một xác tín thẩm mỹ thời văn học mới; Chế Diễm Trâm : Tím ngát màu thời gian;  Nguyễn Thanh Tâm :"Màu thời gian" - "Bông sáng tạo dâng lên bàn thờ đạo" (Một diễn giải về thơ từ đặc trưng loại hình);…].


           Dù có những bất thường như vậy, chúng tôi cho rằng bài thơ này cũng bình thường thôi. Nếu không chú, không bỏ công đề cao như Hoài Thanh đã làm thì vị tất người ta đã để ý và ca ngợi. Ngay cả Hoài Thanh, ông cũng phải thừa nhận : “ Người xem thơ cũng biết rằng đây là hình ảnh một đôi mẩu đời, nhưng hình ảnh mờ quá không thể đoán  những mẩu đời kia ra thế nào. Có khi cả ý nghĩa bài thơ cũng không hiểu rõ” ( Sách đã dẫn, tr. 98). Bài thơ có mấy câu không vần nhưng độc đáo, diễn tả thời gian, một thứ vô hình thành ra cụ thể, có màu, có hương. Trong khi đó, nhưng thi liệu và từ ngữ dùng lại quá cũ. Chẳng hạn :  xuân tình, Tần phi, Tóc mây một món chiếc dao vàng/ Ngàn trùng e lệ phụng quân vương/…Thà nép mày hoa thiếp phụ chàng.
          Tóm lại, dù có nhiều điểm  bất thường, nhưng  chúng ta nên trả lại sự bình thường cho bài thơ này. Không nên đề quá cao bài thơ  “ Màu thời gian”, dù cho nó được làm bởi một người sau này chủ trương cách tân thơ của nhóm Xuân Thu nhã tập, dù cho nó được nhà phê bình hết sức  ca ngợi và đánh gía bằng biệt nhãn. (* *)
         
Đôi điều nói thêm
          Trong quá trình tìm hiểu bài thơ “ Màu thời gian”, chúng tôi xem trong VOV5  một chương trình giới thiệu thơ Đoàn Phú Tứ và Trần Huyền Trân ( ngày 11/12/2012). Sau khi trích đọc lời nhận xét của Hoài Thanh trong Thi nhân Việt Nam, nghệ sĩ Thanh Thủy ngâm bài thơ “Màu thời gian” theo thể lục bát như sau:
          Cuộc đời có hững hờ đâu
          Trên đầu tôi đã điểm màu thời gian
           Thời gian xanh lại hoe vàng
          Thời gian xám đục ngỡ ngàng màu sương
          Mỗi lần tôi đứng trước gương
          Nhìn thời gian thấy bước đường đã qua
          Tại mình hay tại người ta
          Tự dưng tay nhổ gọi là tóc sâu
          Sợi  vương  sợi bạc sợi sầu
          Từ từ rơi xuống nỗi đau chia lìa
          Thời gian buồn tím tái tê
          Chỉ mình mình biết mình về mình thôi
Chúng tôi không chắc đây có phải là Màu thời gian  khác nữa của tác giả Đoàn Phú Tứ. Bài trong Thi nhân Việt Nam có vẻ khó hiểu, “mờ mờ nhân ảnh” nặng những thi liệu cổ thì bài này lại dễ dãi, diễn nôm.  Nếu quả đây là một bài khác của tác giả họ Đoàn thì cũng chẳng có gì  thật đặc sắc.(***)

                                                         Hà Nội 12/9/2014


*) Đoạn thơ  thường hay được trích của Nguyễn Xuân Sanh:
Quỳnh hoa chiều đọng nhạc trầm mi
Hồn xanh ngát chở dấu xiêm y
Rượu hát bầu vàng cung ướp hương
Ngón hường say tóc nhạc trầm mi
Lẵng xuân
Bờ giũ trái xuân sa
Đáy đĩa mùa đi nhịp hải hà...”


**) Chúng tôi tuy không đề quá cao bài thơ xét về  chất lượng, nhưng đánh giá cao việc cố gắng của tác giả tìm chất thơ trong “thời gian”. Đặc biệt là đã nói về màu và hương của thời gian.  Trước đó, trong văn học dân gian Việt Nam, thời gian chỉ là vấn đề dài - ngắn, nhanh- chậm ( Đời người có một gang tay/ Ai hay ngủ ngày còn  lại nửa gang. Hoặc Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng/ Ngày tháng mười chưa cười đã tối). Trong văn học trung đại, thời gian cũng được đo đếm theo tinh thần đó. Thời gian như bóng câu qua cửa sổ. Thời gian như chớp mắt. Thời gian như giấc mộng kê vàng. Với Nguyễn Du và một số nhà thơ khác thì còn có thời gian tâm lí : Ba thu dọn lại một ngày dài ghê. Ngày vui ngắn chẳng tày gang. Hoặc Nhất nhật tại tù thiên thu tại ngoại.  Hầu như chưa có ai đặt vấn đề màuhương thời gian. Điều này chắc chắn có  thể sẽ mở đường hoặc  gợi ý để Văn Cao, Nguyễn Duy, Nguyễn Thị Ánh Huỳnh,… viết  về “Thời gian” :

Rơi
           như tiếng sỏi
                                        trong lòng giếng cạn
            Riêng những câu thơ
                        còn xanh
            Riêng những bài hát
                       còn xanh
             Và đôi mắt em
                       như hai giếng nước.
                                 Thời gian – Văn Cao  

Gió ù ù đi qua họng súng thần công
Tiếng chuông chùa đi thủng thỉnh trong không
Áo em trắng đi từ xa vắng lại
Thời gian đi xám mặt đỉnh đồng
              Đi ngang thành nội- Nguyễn Duy

Không phải chim ảo
Con chim thời gian
Để lại những dấu chân thật thà
Gương mặt đàn bà
Nhầu nhĩ

Chim thời gian
Như đại bàng cắp nàng trái đất
Vừa bay vừa dẫm nát mặt người
Rạn gương mặt Tây Thi
Nứt gương mặt Dương Quý Phi
Con chim
Ăn sắc đẹp đàn bà…
           Con chim thời gian – Nguyễn Thị Ánh Huỳnh

***) Nhà phê bình viết “Đoàn Phú Tứ chỉ làm có  dăm bảy bài mà hầu hết là những bài có đặc sắc”. Chúng tôi xin dẫn ra hai bài của Đoàn Phú Tứ để mọi người xem đặc sắc  đến mức nào.

Ánh Trăng

Tác giả: Đoàn Phú Tứ
Mải miết đường đời đã bấy lâu,
Biếng nhìn trăng cũ muốn quên sầu;
Đêm nay bỗng thấy bên song ngõ
Một ánh xanh mờ thoáng tự đâu,
Leo lét gợi khêu tình quá vãng,
Lòng thơ bao xiết nỗi thương đau;
Vung chăn toan rũ màn đen tối,
Mắt lệ đờ trong vành ngọc cao.


Ti

Tác giả: Đoàn Phú Tứ
``Vật mình tức tối mộng không xong''

Nhắm mắt ôm vùi chiếc gối bông,
Bâng khuâng tìm giấc phấn hương nồng;
Phấn hương chưa ủ tình yêu lạnh,
Em chết ! Trời ơi ! Anh tủi lòng...


 Bài đọc trong Hội thảo về Đoàn Phú Tứ.
In trong Tạp chí Thơ số 1+2 năm 2015 của Hội nhà văn Việt Nam


         
         
         


14 nhận xét:

  1. Chào bác Vũ Nho
    Hồi trước có quan niệm những bài phê bình của Hoài Thanh là khuôn vàng thước ngọc . một khi Ông đã khen ai thì người đó được lên mây , còn khi chê ai thì người đó đã được khoác một vòng kim cô trên đầu không thể thoát ra.. Ai được Hoài Thanh khen thì người đời tung hô theo . Điều đó cho thấy chúng ta phải xem lại đúng , sai không thể theo số đông mà phải theo suy nghĩ của riêng mình rất mừng là Bác đã có góc nhìn đúng
    Đoàn phú Tứ ( 1910 - 1989 ) ông là một dịch giả và là người viết kịch thơ ông làm rât ít . Thơ Ông không đươc hay lắm ví dụ như hai bài đươc cho là đặc sắc nhất theo tôi câu chữ lủng củng và hai câu kết của cả hai bai không ăn nhập mấy với bbaif thơ
    Về bài ( Màu thời gian ) mà mọi người tung hô tôi thấy chỉ được hai khổ 3 va 5 năm là hay ,còn ba khổ kia thì dùng điển tích ( Lý phu nhân và Hán võ Đế - Dương quý Phi và Đường minh Hoàng ) người thuộc lịch sử tàu có thể hiểu , còn người không biết thì bó tay , mà đây lại là thơ cách tân , thơ mới ,. Theo suy đoán của tôi phải chăng ông Hoài Thanh muốn ghi nhớ công lao của ông Đoàn phu Tứ vào nền kịch nghệ nước nhà nên mới đưa ông vào cuốn (. Thi nhân Việt Nam ) hay không ?
    (. Chúng ta nên trả lai sự bình thường cho bài thơ này ,không nên đề cao quá nhà thơ .........Dù cho nó được nhà phê bình hết sức ca ngợi và đánh giá bằng biệt nhãn ...) rất tâm đắc với nhận định của Bác . Mọi giá trị phải về đúng vị trí mà nó vốn có

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cám ơn bạn Alaykum Salam đã đọc và chia sẻ!
      Ông Hoài Thành là nhà phê bình giỏi, tuy nhiên không nên coi mọi điều ông viết là khuôn vàng. Ông cũng có những nhược điểm như khi viết về Trần Huyền Trân ( Mặc dù đánh giá cao THT, nhưng nhưng bài thơ hay nhất của thi sĩ họ Trần bị bỏ qua, và những câu thơ trích lại không phải là câu hay nhất) và viết về Màu thời gian của Đoàn Phú Tứ. Khi đó, theo tôi biết, nhà văn Đoàn Phú Tứ cũng chưa viết và dịch nhiều về kịch. Ông Hoài Thanh chỉ viết về Đoàn Phú Tứ với tư cách là thi nhân ( người thơ) mà thôi. Vì sao ông đề cao thì...chỉ có Hoài Thanh mới biết rõ!

      Xóa
  2. 1- Lâu nay đọc Màu thời gian của Đoàn Phú Tứ bu tui chỉ chú ý mấy câu
    Màu thời gian không xanh
    Màu thời gian tím ngát
    Hương thời gian không nồng
    Hương thời gian thanh thanh
    Chú ý vì thấy nó lạ. Còn cả bài thì không thích lắm vì quá nhiều chú thích
    Đến như tựa đề "Màu thời gian" cũng được chú thích "Không ai ngờ một cái đầu đề có tính cách triết học như thế lại dùng để nói một câu chuyện tâm tình". Mà ngoài bác Vũ Nho ra chưa ai phát hiện và nói lên 5 cái bất thường này
    2- Hình như TTKH trong những lần tái bản gần 1932-1941 in thơ, Những lần tái bản về sau thì chỉ có bình chớ không có thơ. Bu nhớ thế vì đã từng thuộc hai bài của TTKH. (huhu nay thì quên gần hết rồi)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cám ơn bác Bu đã ghé trang đọc và chia sẻ!
      Vừa rồi Hội nhà văn Hà Nội có Hội thảo, tọa đàm về Đoàn Phú Tứ. Do đấy mà VN tôi viết về bài này. Trước đây chỉ để ý thấy : bài thơ nhiều chú thích, và là bài duy nhất được viết lời bình trong Thi nhân Việt Nam.

      Xóa
  3. Nhưng bác Vũ Nho à, bác có thể vắn tắt thêm vài dòng, tại sao lại có sự bất thường ấy

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Đây là vấn đề vượt quá khả năng của tôi bác Bu ơi!
      Tôi chỉ phát hiện được sự "bất thường". Còn vì sao thì chắc chắn là phải có nguyên nhân. Nhưng hiềm vì tôi không có tư liệu, không biết gì về mối quan hệ của các bậc tiền nhân, nên không thể dù là một dòng vắn tắt về nguyên nhân. Mà nói không có sách, không có căn cứ thì...không nên nói. Tôi vần tự dặn mình như thế.

      Xóa
  4. Chào bác Vũ Nho
    Tôi nhơ ra rồi ,hồi xưa có đọc bài phỏng vấn của nhà thơ Trần đăng Khoa chung với một nhà thơ tôi không nhớ tên về buổi trao đổi với nhà thơ Huy Cận Tràn đăng Khoa có hỏi ông Huy Cận : Có phải lời bình trong ( Thi nhân Việt Nam ) là do Đoàn phu Tứ viết hay không ? Nhà thơ Huy Cận trả lời đúng là Đoàn phu Tứ viết Hoài Thanh chỉ hiệu đỉnh một chút thôi . Bác Nho có thể hỏi bác khoa để kiểm chứng . Nếu đúng vậy thì điều bất thường mà Bác dự đoán là ok

    Trả lờiXóa
  5. Tôi tìm ra rồi Bác ạ bài đăng ở báo Quân đội nhân dân. Đây là đoạn trích
    Nhà thơ Huy Cận
    .......Ngay một số bàidduwowcj cho là thành công như " Giọt sương hoa " của Phạm văn Hạnh , đọc thì thích nhưng lửng lơ không rõ , còn bài ( Màu thời gan ). thì hay
    Nhà thơ Trần đăng Khoa
    Tôi không thích bài thơ này lắm . Vì nó vẫn nghiêng về hình thức . Quá dụng công làm mất đí sự tự nhiên . Thơ lại rất cần sự giản dị , hồn nhiên . Hình thức phải do nội dung ứa ra . Bài thơ này không phải như vậy . Tôi ngờ lời bình bài thơ này trong ( Thi nhân Việt Nam ) là của chính Đoàn phu Tứ viết , Hoài Thanh đồ lại . Vì hơi văn không phải hơi Hoài Thanh , và lời bình cũng không hay . Văn Hoài Thanh là thứ văn siêu thoát . Ông thường nắm bắt hồn vía bài thơ chứ không lẩn mẩn sờ sịt từng con ghữ cụ thể . Tất nhiên bài thơ và lời bình bài thơ này có mặt trong ( Thi nhân Việt Nam ) lại làm đẹp cho Hoài Thanh nhờ nó mà cuốn sách Hoài Thanh đa dạng . Người đọc thấy cái " Tông " của ông rất rộng
    Nhà thơ Huy Cận
    Đúng là bài ấy của Đoàn phu Tứ viết rồi Hoài Thanh đưa vào tập ". Thi nhân Việt Nam."
    Good night

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cám ơn Alaykum Salam! Bạn đã cung cấp một tư liệu rất quan trọng. Nếu bạn ghi rõ báo Quân Đội nhân dân số mấy, ra ngày tháng năm nào thì TÍNH THUYẾT PHỤC càng cao hơn nữa. Tuy nhiên, nhà thơ Huy Cận có thể "nghe nói" mà trả lời nhà thơ Trần Đăng Khoa như thế. Cũng chỉ là ý kiến riêng của nhà thơ Huy Cận thôi. Chúng ta không hề có một bằng chứng nào về việc bác Đoàn Phú Tứ viết lời bình rồi nhà thơ Hoài Thanh "đồ" lại. Vì thế mọi sự cũng chỉ là "giả thiết", "nghi vấn". Mà như thế, chúng ta không thể nói...chắc như đinh đóng cột được. Tôi cũng sẽ trao đổi thêm với nhà thơ Trần Đăng Khoa!

      Xóa
  6. Ủng hộ ý kiến của Vũ Nho . Thú thực tôi không thích bài thơ "Màu thời gian '', thậm chí còn không thấy hay gì cả , kể cả câu mọi người đều khen
    tấm tắc "Màu thời gian tím ngát"! Có gì đâu nếu có ai đó trong lúc đau khổ lại thấy "màu thời gian đen xì " thì cũng vậy thôi . Đó chỉ là cảm nhận rất chủ quan mà ai cũng có thể viết ra ! Nó ''độc đáo'' vừa thôi . Chẳng qua vì lời khen của người nổi tiếng , làm mọi người muốn ăn theo để cũng được
    nổi tiếng .Nhất là người mình phổ biến mắc thói háo danh , như trong bài báo nổi tiếng của cụ nghè Ngô Đức Kế đã từng kịch liệt phê phán cách nay gần thế kỷ :" Cái thói háo danh của người V.N ta"

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Tôi tâm đắc với ý kiến của bạn! Không phải vì bạn ủng hộ tôi. Mà là vì tôi không thích "nói theo người nổi tiếng". Hơn nữa, tôi ghét chuyện "gây sự", cãi nhau với " người nổi tiếng" để từ đó ĂN THEO họ! Tôi nói chuyện này, có thể bị NÉM ĐÁ, nhưng tôi tôn trọng SỰ THẬT, nên nói ra thôi! Tuyệt đối chỉ vì SỰ THẬT, bất kể tôi có "xúc phạm" ai!

      Xóa
    2. Cảm ơn Vũ Nho đã trả lời những lời nhận xét thực lòng của tôi . Tôi kính phục tài năng và nhân cách của cụ Đoàn Phú Tứ , nhưng thơ của
      cụ tôi không thấy hợp '' khẩu vị '' của mình nên không thuộc bài nào. Có thể những lời nhận xét của tôi là sai , thậm chí có thể làm mất lòng
      một số người nào đó , nhưng đó là những lời nói thật không tự dối lòng mình. (Vì nguyên tắc sống của tôi là : " Thà đểu cáng ''chân thành''
      còn hơn là dối trá )(Tôi phải lấy tư cách ''nặc danh'' vì dốt tiếng Anh không làm sao ghi nổi tên : Trần Ngọc Chùy - Thái A)

      Xóa
    3. Ông bạn già ở xứ Thái của tôi ơi! Trong mục nhận xét với tư cách là..., nhà mạng cho một lô lựa chọn. Ông có thể chọn nặc danh, hoặc chọn tên thật trong Google. Chuyện thơ, người này bảo hay, người kia bảo dở là chuyện thường. Có điều HAY hoặc DỞ thì phải nêu lí lẽ. Nếu ai có lí lẽ thuyết phục được mọi người ( hoặc hầu hết mọi người) thì cảm nhận đó sẽ được thừa nhận là đúng đắn! Bây giờ VN tôi biểu diễn trả lời bằng NẶC DANH cho ông thấy nha! Chúc mạnh khỏe, vui vẻ, thi thoảng ghé trang này chơi nha!

      Xóa
  7. Cám ơn ông bạn già xứ Thái!
    Thi thoảng ghé trang chơi nha!
    Trân trọng!

    Trả lờiXóa