Vũ Nho chủ trang
HAI QUẢ HỒNG
Hai tay cầm hai quả hồng
Quả chát phần chồng, quả
ngọt phần trai
Đêm nằm vuốt bụng thở dài
Thương chồng thì ít,
thương trai thì nhiều
Lời bình của Vũ Nho
NGƯỜI GÌ MÀ QUÁI LẠ NHƯ
VẬY? CA DAO ĐÃ TỪNG NÓI ĐẾN CHUYỆN CÓ VẺ LẠ LÙNG: "GIÓ SAO GIÓ MÁT SAU
LƯNG. DẠ SAO DẠ NHỚ NGƯỜI DƯNG THẾ NÀY?”. HOẶC QÚA HƠN CHÚT NỮA: "LẤY
CHỒNG CHẲNG BIẾT MẶT CHỒNG. ĐÊM NẰM TƠ TƯỞNG NGHĨ ÔNG LÁNG GIỀNG”.
Nhưng
người đời rồi cũng chấp nhận. Còn người đàn bà này cư xử với chồng như thế thì
không thể nào…thương được. Rành rành đây là cách ăn ở của một người và cũng là
một loại người thiếu chính chuyên được đem ra chê bai, giễu cợt, làm gương cho
khách hồng quần. Bao nhiêu năm nay, người viết vẫn yên tâm với cách hiểu như
vậy. Nhưng gần đây ngẫm lại, chợt nhận thấy có lẽ hình như mình khắt khe và
thiếu công bằng.
Người
con gái này không yêu chồng, hoặc yêu chồng ít hơn yêu trai thì đã hẳn. Nhưng
chúng ta đừng vội đem ngay luân lí đạo đức ra mà kết án cô, tội nghiệp. Trên
đời này, người phụ nữ nào lại không muốn yêu thương chồng con. Nhưng chẳng may
lấy phải người chồng mình chẳng bao giờ yêu mến thì làm sao mà yêu cho được?
Cái thời của những câu ca dao là cái thời cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy thì những
chuyện trái duyên không phải là hiếm hoi. Có bao nhiêu cảnh cọc cạch chồng thấp
vợ cao. Như đôi đũa lệch so sao cho
bằng. Có bao nhiêu trường hợp chồng chỉ là một "ông lão móm” cô gái lấy
cho qua lần thì thôi. Hay đây nữa một anh chồng:
Chồng em vừa xấu vừa đen
Vừa kém con mắt vừa hèn
chân đi
Chồng em rỗ sứt rỗ sì
Chân đi chữ bát mắt thì
ngưỡng thiên
Người chồng bị ép gả như
thế, làm sao cô gái có thể yêu cho được? Ông chồng, đó chỉ là người được ràng
buộc vào cuộc đời người con gái bằng tập tục, lễ giáo mà thôi. Chồng của cô gái
này chắc cũng là một người như thế. Còn người được gọi là trai kia đối lập với
ông chồng ấy là ai? Dĩ nhiên, đó là người không lấy được cô, là người không
được thừa nhận trên giấy tờ là chồng. Nhưng có thể anh chính là người bạn biết
nhau từ thuở buông thừng. Chính anh là người trai làng mà cô đã hò hẹn, thề
nguyền. Chỉ vì tại bác mẹ, tại mối manh, tại bao nhiêu trắc trở mà cô đã không
lấy được anh. Nhưng tình xưa vẫn còn nguyên đó. Dẫu lìa ngó ý còn vương tơ
lòng. Làm sao có thể ngăn được lòng cô vẫn hướng về anh? So ra, người bạn của
cô còn quyết liệt hơn cô nhiều:
Ví dù thầy mẹ có đan rọ thả trôi
Thả trôi thì thả, lòng tôi vẫn thương chàng
Cô không dám cưỡng lại
tập tục. Cô đi lấy người chồng mà mình không yêu. Vậy nên cô mới cư xử với trai
hậu hơn với chồng, dành phần hơn cho cái người không phải là chồng về danh
nghĩa pháp lí nhưng là người chồng trong tình cảm, trong tâm trí của cô.
Một điều đáng nói ở đây là đức hi sinh của cô gái này
và sự nhân hậu vốn như là bản tính tự nhiên trong tấm lòng phụ nữ. Anh chồng,
cô không yêu, nhưng cô vẫn dành cho anh ta một trái, dù là trái hồng chát. Và
dù cô không yêu, nhưng cô vẫn dành cho anh ta một phần tình thương chứ không
phải tuyệt đối không có một mảy may tình cảm. Duy chỉ có bản thân mình thì cô
chẳng dành cho mình một chút gì hết. Hai quả hồng, cô đem cho cả hai. Tình
thương cô cũng dành cho hai người tất cả. Cô chẳng giữ lại một chút gì cho
mình. Cô chẳng hề nghĩ về mình. Mặc dù hoàn cảnh của cô, chắc chắn là hết sức
đáng ái ngại, đáng thương. Cô đáng được cảm thông và đánh giá bằng cái nhìn độ
lượng.
Hà Nội, tháng 4.1989
Ý của bác Nho rất chuẩn. Em cũng nghĩ như vậy, mặc dù đây mới là lần đầu em biết bốn câu này. Có một đặc điểm của ca dao. tục ngữ...nói chung văn hoá dân gian, nhiều khi tưởng đơn giản, hiểu ngay, nhưng ngẫm nghĩ lại thấy các cụ thâm thuý lắm, nói nhẹ như nói chơi mà mênh mông, sâu thẳm.
Trả lờiXóaCám ơn Nguyễn Xuân Lai đã đồng cảm và sẻ chia!
XóaKhông phải là ông giáo sâu sắc nhân hậu thì không viết được như bác Vũ Nho
Trả lờiXóaCảm ơn bác về bài viết này
Cám ơn bác Bu đã ghé và ưu ái cho nhận xét!
Xóabác Vũ Nho viết rất chí lý. Tình yêu vẫn trường tồn và bất diệt, cho dù xã hội có thay đổi.
Trả lờiXóaCám ơn Ho Ngo ghé trang và đồng cảm!
XóaBài bình thơ của anh VN mổ sẽ góc cạnh bài thơ thật thấu đáo
Trả lờiXóaChúc anh đón xuân vui khỏe
Cám ơn Anh Nguyen đã ghé trang và hào phóng lời khen!
XóaChúc bạn năm mới nhiều niềm vui,may mắn và hạnh phúc!