Chủ Nhật, 9 tháng 12, 2012

Hoàng Minh Tường với GÃ VIẾT THUÊ


Hoàng  Minh Tường với “ GÃ VIẾT THUÊ”
Đọc tập truyện ngắn “ Gã viết thuê” của Hoàng Minh Tường, nxb Hội Nhà văn 1999
            Vũ Nho

Khi được giải thưởng của Hội Nhà văn với tiểu thuyết “Thủy hỏa đạo tặc”, trong một cuộc phỏng vấn, Hoàng Minh Tường đã tự bạch: “Cứ hai năm thì có một đầu sách”. Cái tên Hoàng Minh Tường đều đặn xuất hiện trên văn đàn. Người ta biết đến anh như một cây tiểu thuyết, một cây phóng sự văn chương. Hóa ra, Hoàng Minh Tường còn là một cây truyện ngắn.
    Nhà văn Vũ Bão hình dung Hoàng Minh Tường như một anh thợ cày “ dong từng con chữ vượt qua miền đất trắng rợn ngợp” ( Sự muộn màng của may mắn- Báo Tiền phong chủ nhật số /98). Mê mải say sưa trên cánh đồng tiểu thuyết, nhà văn vẫn dành nhiều tâm sức cho truyện ngắn, những thửa ruộng phần trăm nho nhỏ nhưng hiệu quả kinh tế không thể xem thường.


Theo dõi truyện ngắn Hoàng Minh Tường từ “Những mảnh đời khác nhau” (NXB Tác phẩm mới 1986) qua “Cưới lại” (NXB Hà Nội 1989) đến “Gã viết thuê” thấy có sự tiếp nối và phát triển khá thú vị. Từ những mảnh đời của người xã viên, chị đội trưởng, anh chủ nhiệm sau lũy tre làng, anh mở rộng và khai thác những mảnh đời người lính, công chức, nghệ sĩ, nhà văn nhà báo nơi phố thị. Từ tình yêu đất đai ruộng đồng qua tình yêu trai gái, lứa đôi đến sự chiêm nghiệm về sự đời, lẽ sống. Ngòi bút của Hoàng Minh Tường theo năm tháng mà sâu hơn, đằm hơn, trăn trở hơn và chững chạc hơn.
Chất mộng mơ và chân quê thường bắt gặp trong tập truyện ngắn trước đây, giờ vẫn phảng phất trong “Hoa đào năm ấy”, “Hoa chanh nở giữa vườn chanh”,… Hình như lúc nào nhà văn cũng thường trực một tinh thần cảm thông trân trọng những người con của ruộng đồng “Họ cấy lúa, trồng hoa và thịt chó. Chẳng cần tham vọng mưu mô gì. Họ nhà quê đến cùng” (trang 50).
Trong tập “Gã viết thuê” Hoàng Minh Tường đã phản ánh khá nhiều mặt trái của đời sống xã hội, cảnh báo về những hiện tượng xuống cấp trong quan hệ của con người. Cảm hứng phê phán người đọc đã từng gặp trong “Ngoại ô trăng lạnh”, “Tứ đại đồng đường”, “Giỗ họ”  (tập “Cưới lại”) bây giờ thể hiện tập trung và đậm nét hơn. Thời buổi kinh tế thị trường cái gì cũng có thể thuê mướn. Biết bao là kiểu thuê khác nhau, ở những lĩnh vực khác nhau. Thuê xe xích lô để đạp như Khởi “suốt ngày chường mặt ra với thiên hạ, lỗ mũi đặc quánh bụi” (Nợ đồng lần). Nhà báo Đặng Trần Nguyễn bỏ lại văn chương báo chí, thành một người làm dịch vụ viết luận ánh thuê “chỉ vì những bài phóng sự không nuôi nổi mình” (Gã viết thuê). Đạo diễn Nguyễn Cao phải cho các truyện có chiều sâu, đa dạng và phức tạp như cuộc sống.
Có một thời truyện ngắn Hoàng Minh Tường cứ như là truyện dài rút gọn. Văn mạch vì thế nhiều khi chậm, kết cấu có thể không dồn nén, chặt chẽ. Trong tập “Gã viết thuê” trừ “Chim Lạc” là truyện phim nên dài, còn hầu hết là truyện ngắn. Có những truyện rất ngắn. So với truyện ngắn hay mà Báo Văn nghệ và NXB Hội nhà văn in những năm gần đây có truyện của Hoàng Minh Tường xứng đáng được chọn. Sự tìm tòi trong những truyện ngắn thật ngắn của anh còn ở dạng thí nghiệm. “Vàng” là một ví dụ. Anh muốn đối lập thứ vàng rởm của chiếc nhẫn do gã thợ đào vàng ăn cắp với cái gọi là chất vàng ròng của tâm hồn con người. Mặc dù truyện ngắn này được viết kĩ nhưng liệu “nàng” có dễ dàng cho vàng ròng đi như thế không ? Hơn nữa “nàng” còn là một cô giáo ?
Dẫu sao từ viết dài, Hoàng Minh Tường đã chứng tỏ rằng anh có thể viết được đủ các cỡ trong khuôn khổ truyện ngắn. Và anh là một trong số không nhiều cây bút văn xuôi có thành tựu ở cả ba thể loại tiểu thuyết, phóng sự và truyện ngắn.
10. 1999

4 nhận xét:

  1. Bài viết thật bố ich và lý thú. Nó bố sung cho cuốn CHÂN DUNG DUNG VÀ ĐỐI THOẠI của TĐK được rõ hơn về mối quan hệ tương hỗ giữa Thầy và Trò.

    Trả lờiXóa
  2. Có vẻ như bác Đinh Duy Đang bình luận cho bài viết Xuân Diệu với Trần Đăng Khoa? Dẫu sao vẫn cám ơn bác đã ghé trang!

    Trả lờiXóa
  3. Hi to all, how is the whole thing, I think every one is getting
    more from this site, and your views are good
    for new users.

    Here is my blog post same day payday loan

    Trả lờiXóa
  4. dạ thưa thầy! em đang rất cần tập truyện ngắn Gã viết thuê của nhà văn Hoàng Minh Tường để nghiên cứu làm khóa luận, thầy có thể hiups em được không ạ, thầy có thể liên hệ qua sdt em em sẽ liên lạc lại ạ 01263648884

    Trả lờiXóa