Vĩnh biệt một nhà văn

Vĩnh biệt một nhà văn

                                                                                Lưu Hoàng Khánh

Tôi đến chậm

Ngày cuối đông rét mướt

Phảng phất trầm hương

Siêu thoát một linh hồn…

Thế là hết… Những buồn vui khôn dại

Giữa nhân gian biến cải trầm luân

Hạt cát nhỏ trong muôn ngàn hạt cát

Cũng vừa đủ… Những bòng bong lốc cuốn

Quân tốt quân xe lạc bước cuộc cờ

Mộng thiên đàng khiến đời thực lơ ngơ

Tôi như thấy phận người đau trượt ngã

Và mải miết… Những cơn say thái quá

Bước ngược xuôi khuya sớm chốn kinh kì

Theo thời gian như lũ xiết trôi đi

Nào kịp thấy đúng sai trong luận chiến?

Giờ lặng lẽ… Trăm vòng hoa viếng

Chút tiếng tăm… Có ấm được nấm mồ?

Khi con người nhỏ bé trước hư vô

Tưởng cũng đủ

    một đời văn đã sống!...

Lời bình của Hoàng Dân

Đám tang của một nhà văn liệu có gì khác với đám tang của những nhà giáo, nhà báo, nhà thơ, nhà đài…? Thế nên, đến sớm hay đến muộn không thành vấn đề, miễn là có mặt theo tinh thần “nghĩa tử là nghĩa tận”:

Tôi đến chậm

Ngày cuối đông rét mướt

Phảng phất trầm hương

Siêu thoát một linh hồn…

Trong cái giá lạnh của thời tiết và trong không khí trầm mặc khói hương, người đến viếng dường như muốn thu mình lại để suy ngẫm miên man về người đã khuất:

Thế là hết… Những buồn vui khôn dại

Giữa nhân gian biến cải trầm luân

Hạt cát nhỏ trong muôn ngàn hạt cát

Cũng vừa đủ… Những bòng bong lốc cuốn

Quân tốt quân xe lạc bước cuộc cờ

Mộng thiên đàng khiến đời thực lơ ngơ

Tôi như thấy phận người đau trượt ngã

Và mải miết… Những cơn say thái quá

Bước ngược xuôi khuya sớm chốn kinh kì

Theo thời gian như lũ xiết trôi đi

Nào kịp thấy đúng sai trong luận chiến?

Có thể đó là một nhà văn có sự nghiệp, nhưng hình như hơi ham hố, hơi hiếu thắng và hơi ảo tưởng? Trong cuộc chơi rũ rối bòng bong (hay còn gọi là “đất bằng nổi sóng”), nhà văn có “những cơn say thái quá” không tự biết mình là ai, để đến nỗi khi là quân tốt, lúc là quân xe trong tay kẻ khác. Nhà văn ảo tưởng với “mộng thiên đường” (hay còn gọi là bệnh “vĩ cuồng”), nhưng thực ra lại rất ngây thơ trước những cạm bẫy của cuộc đời và phải trả giá bằng những cú “trượt ngã” ê chề. Điều đáng thương nhất đối với nhà văn đã khuất là, cho đến khi trút hơi thở cuối cùng vẫn chưa “kịp thấy đúng sai” trong những cuộc “luận chiến” đao to búa lớn của mình. Trong khi cuộc đời còn đầy rẫy những oan khổ lưu li thì nhà văn ngoảnh mặt làm ngơ, ngược lại rất thích tất tưởi “ngược xuôi khuya sớm chốn kinh kì” để làm những việc vô bổ nhưng lại cứ ngộ nhận rằng nó to tát lắm, quan trọng lắm!

Đến đoạn kết của bài thơ thì “chân dung của nhà văn quá cố” đã hiện ra rõ hơn:

Giờ lặng lẽ… Trăm vòng hoa viếng

Chút tiếng tăm… Có ấm được nấm mồ?

Khi con người nhỏ bé trước hư vô

Tưởng cũng đủ

    một đời văn đã sống!...

Trăm vòng hoa viếng thì rõ là một đám tang khá to rồi. Nhưng để làm gì? Và có khác gì đám tang chỉ có mười vòng hoa viếng hoặc ít hơn nữa? Bởi khi tất cả đã bốc khói trong lò điện táng thì nghìn vòng hoa cũng chỉ là một bãi rác lớn mà thôi!

Tôi nghĩ câu thơ “Chút tiếng tăm… Có ấm được nấm mồ?’ là một câu thơ tinh tế và sâu sắc. Tinh tế bởi người viếng dường như cố giấu một tiếng thở dài cám cảnh cho một kiếp người múa may bắng nhắng, làm thằng hề mua vui cho thiên hạ nhưng lại cứ đinh ninh mình là một yếu nhân, một nhà lập thuyết! Sâu sắc bởi nó khiến người đọc giật mình liên hệ và chợt ngộ ra một chân lí sơ đẳng: Với cái chết, mọi loại “nhà” đều chỉ là một hạt bụi của HƯ VÔ mà thôi!

                                                                                  23h tối thứ bảy, 22.3.2014