THƠ TÌNH TẶNG VỢ CỦA MỘT NHÀ THƠ XỨ ĐÔNG

THƠ TÌNH TẶNG VỢ

CỦA MỘT NHÀ THƠ XỨ ĐÔNG

 Nguyễn Thị Lan

Viết thơ tặng vợ là một thách thức với các nhà thơ. Nhiều người làm thơ tình rất hay nhưng cả đời không làm nổi một bài thơ tặng vợ. Thơ tặng vợ cũng là thơ tình nhưng khác ở chỗ nó không bồng bột, sôi nổi, đắm say với những nụ hôn, những giọt nước mắt, những nhớ nhung, hờn giận. Nó thiên về tình nghĩa, trách nhiệm, bổn phận trong cuộc sống thường nhật đầy chất “văn xuôi”. Nó khó có những cảm xúc mạnh, đột biến cho thi ca.

Lịch sử văn chương Việt Nam xưa nay chỉ còn mấy bài thơ hay tặng vợ: “Thương vợ” (Tú Xương), “Màu tím hoa sim”(Hữu Loan), “ Nhớ vợ” ( Cầm Vĩnh Ui), “Trời đã lạnh rồi” ( Chế Lan Viên), “ Thời hoa đỏ” (Thanh Tùng), “Bài thơ về  hạnh phúc” ( Dương Hương Ly)...

Ở Hải Dương, nhà thơ Phương Thảo (Hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Hải Dương)  là một trong những nhà thơ viết nhiều và xúc động về vợ. Trong hồn thơ của mình, người con xứ Nghệ ấy đã dành một chỗ ngồi trang trọng cho vợ – người đàn bà thân thiết của đời anh. “ Tuyển tập thơ Hải Dương 1945 – 2005”  có hai bài thơ của Phương Thảo tặng vợ là: “ Thơ tình tặng vợ” và “Vị đời thường”.

Cảm xúc bao trùm ở những bài thơ này là tình yêu thương, lòng biết ơn vợ sâu sắc. Anh thương người vợ tao khang, đảm đang, tần tảo, suốt đời hy sinh cho  chồng con trong gia cảnh nghèo.

“Cái vó tép rách nhiều, em thức thâu đêm

Con tép nhỏ, em chằm từng mụn nhỏ

Mì chính đắt, tiền mua không có

Con tép vào, nồi bí hóa thành ngon”

...” Mấy năm rồi áo rách, vải nhường con

Em ít ra đường, bởi vì áo rách”

Người đàn bà - cô giáo trường làng ấy mang những phẩm chất Đẹp muôn đời của người phụ nữ Việt Nam.

Viết về vợ, lời thơ của Phương Thảo xiết bao thương mến. Anh gọi vợ là “bà Tú” của anh. (Cách gọi này làm người đọc liên tưởng đến “Bà Tú” vợ Tú Xương”: Quanh năm buôn bán ở mom sông/ Nuôi đủ năm con với một chồng). Anh coi vợ như “là bến cho anh về ngơi nghỉ” Anh trân trọng từng chút chắt chiu, dành dụm của chị cho chồng con: như “ Một hạt muối cũng mặn mòi lòng biển”.

Cảm động trước công lao của vợ với gia đình, có lúc nhà thơ day dứt tự hỏi.

“Ai đi qua đời thường một cách quá vô tâm

Bưng bát cơm ăn , không hay mùa gieo cấy

Đâu nắng hạn? Đâu sâu keo? Đâu ngang trời nước chảy?

Một bát canh cua đồng, nắng cháy lưng em”

                                                           (Vị đời thường)

Hiểu nỗi vất vả của vợ nhà thơ phán xét mình rất nghiêm. Lời thơ rưng rưng, chân thành, thấm thía.

Trong bài thơ “ Thơ tình tặng vợ” lại có chút tự trào của ông chồng thi sĩ:                                       

“ Em thương anh cái họa trời đầy

Tứ chứng nan y, không bằng thơ phú”

“ Anh một đời mê mải cùng thơ

Hì hục viết nhiều khi quên cả vợ”

Nhà thơ tự cười mình cũng là để thấy cái công của vợ.

Kết thúc bài thơ là lời “khất nợ” với vợ trong ngày mồng tám tháng ba:

“ Không có dây chuyền – Thơ tình tặng vợ 

Nhà mình nghèo, thôi thế cũng là vui”

Câu thơ ấm áp, giầu tình nghĩa xiết bao

Con người đến tuổi “tri thiên mệnh” đó đã thấm thía nỗi đời. Trong quan hệ tình cảm vợ chồng, Phương Thảo coi trọng chữ “tình” nhưng anh càng coi trọng chữ “nghĩa”, “nghĩa” là phần cốt, “nghĩa” lâu bền hơn tình. Đấy cũng là đạo lý làm người trong tâm hồn Việt. Và đó cũng là vẻ đẹp thơ tặng vợ của thầy giáo – thi sĩ Phương Thảo.

Hải Dương, đầu Xuân Tân Mão 2011