“CHƯA ĐẾN MỨC KHÔNG THỂ KHÔNG GIẢI QUYẾT”

                                                                  Nhà văn dịch giả Vũ Công Hoan

“CHƯA ĐẾN MỨC KHÔNG THỂ KHÔNG GIẢI QUYẾT”

                                                                                                    Hầu Đức Vân

                                                                                               Vũ Công Hoan dịch

          Nhận điện thoại của anh họ, tôi biết ở nhà quê đã có chuyện. Người thân ở nhà quê có một ưu điểm chung, không có chuyện gì thì không gọi điện thoại, một khi đã gọi điện thoại, chắc hẳn đã có chuyện xảy ra.Tôi đã từng hỏi anh họ, không xảy ra chuyện gì thì không thể gọi điện thoại cho em được sao? Tán vui vài câu cũng được mà!

          Anh họ rất ngạc nhiên. Anh bảo không có việc gì gọi điện thoại chẳng phải phí tiền? Anh còn bảo, anh có phải ngố đâu, bắt anh tiêu tiền oan anh không làm!

         

          Lần này, trong điện thoại anh họ nói với tôi như đang xụt xịt khóc, bố anh đã qua đời.

         Bố anh họ chính là bác cả tôi. Bác tôi thọ 90, tuy đã cao tuổi, nhưng thể lực còn rất khỏe, còn ra đồng làm việc được cơ mà, tại sao nói chết là chết liền?

          Tôi hỏi anh họ:

-         Bác chết như thế nào?

Anh họ đáp:

-         Treo cổ tự vẫn.

Tôi giật nảy người.

-         Sao vậy, rút cuộc đã xảy ra chuyện gì?

Anh họ nói:

          - Bây giờ kể ra không tiện,tốn tiền,em hãy khẩn trương về nhá!Về nhà anh sẽ nói cho em nghe.

          Nói xong anh liền bỏ điện thoại.

          Với tốc độ nhanh nhất tôi đã hỏa tốc về quê.

          Anh họ vẫn xụt xịt khóc. Anh kể:

          - Chuyện là thế này, xã nhà mở con đường ô tô, chiếm mất của nhà mình một vườn cây ăn quả và một thửa ruộng rau, đền bù lại quá ít. Anh lên gặp xã trưởng phản ánh tình hình. Đầu tiên xã trưởng không gặp anh, sau đó anh bắt đầu réo tổ tông mình mà chửi, xã trưởng đã gặp anh...

         

          Tôi ngắt lời anh họ:

-         Xã đền bù người khác như thế nào?

Anh họ đáp:

-         Không có nhà nào khác, chỉ có mỗi nhà mình.

-         Ồ, xã trường bảo thế nào?

          -   Xã trưởng bảo: Việc của anh ấy mà, việc này, cứ chờ đấy bàn sau, vẫn còn chưa tới mức không giải quyết không được.

          Tôi hỏi:

-         Thế nào là “tới mức không giải quyết không được?”

Anh họ đáp:

          - Anh cũng hỏi xã trưởng như thế, hỏi hết lần này đến lần khác, hiển nhiên xã trưởng không chịu nổi, đã đập bàn hỏi rõ to anh họ tôi:Trong gia đình có người treo cổ tự tử, là sự thể đã đến mức không giải quyết không được!

         

          Bên cạnh tôi không có bàn, tôi đành phải đập tay vào mép giường nhà anh họ mà hỏi:

-         Tại sao xã trưởng lại nói thế?

Anh họ đáp:

-         Người ta là xã trưởng, muốn nói kiểu nào chẳng được.

Tôi hỏi:

-         Sau đó thì sao?

Anh họ trả lời:

          - Mình về nhà thuật lại với bố lời xã trưởng. Nghe xong bố anh ra khỏi nhà,  lượn một vòng vườn cây ăn quả và ruộng rau nhà mình, về nhà bố sai anh giết gà cho bố ăn.

Anh họ nói:

-         Đời bố anh thích nhất là ăn thịt gà.

Anh họ còn bảo:

          - Bố anh ăn liền một lúc ba con gà. Ăn no đến mức nấc ợ lên, sau đó ra vườn cây ăn quả thắt cổ tự tử.

          Trong lúc đang nói thì có hai người lạ mặt đi vào. Anh họ nhìn người béo phệ đi trước bảo tôi:

-         Xã trưởng đã đến.

Xã trưởng bắt tay anh họ nói:

-         Xem  ra, sự việc đã đến mức không giải quyết không được.

Anh họ gật đầu, tỏ vẻ tán thành lời nói của xã trưởng.

Xã trưởng lấy trong cặp ra hai tờ giấy, nói với anh:

-         Đây là giấy thỏa thuận bồi thường, cậu xem đi, ký tên vào rồi nhận tiền.

Anh họ không xem hai tờ giấy, nhìn mặt xã trường hỏi:

-         Trả bao nhiêu tiền?

Xã trường hỏi lại:

-         Cậu định lấy bao nhiêu?

Ạnh họ đáp:

-         Năm vạn.

Xã trưởng nói:

-         Ta trả cậu mười vạn.

          Ạnh họ giật thót một cái, ngay đến giọng nói cũng trở nên run run, anh hỏi, ký tên chỗ nào?

          Xã trưởng chỉ ngón tay chuối mắn lên tờ giấy, bảo:

-         Chỗ này.

Lại rút ra tờ giấy bên dưới bảo:

-         Còn chỗ này nữa.

         

          Anh họ ký tên. Xã trưởng cất một tờ giấy vào cặp, nhận từ tay người sau lưng một xấp tiền dầy dầy, bảo anh họ đếm. Đầu môĩ ngón tay của anh họ đều nhảy múa lung tung, hoàn toàn không nghe anh sai khiến. Anh đành phải để tôi đếm thay. Tôi đếm đi đếm lại ba lần, đủ số, vừa vặn mười vạn đồng.

Xã trưởng nói với anh họ:

-         Hai bên không còn nợ nần gì nhau nhá?

Anh họ đáp:

-         Không còn nợ nần gì.

Xã trường nói:

-         Vậy thì chúng ta đi.

Họ đi nhanh thoăn thoắt, trong nháy mắt đã mất hút.

Nhìn hai người đi khuất hẳn, anh họ bần thần người hồi lâu.

         

          Rất nhanh chóng tin tức loang khắp làng. Đủ mọi thứ chuyện. Tôi đã nghe tận tai có người nói:

          - Này, từ rày trở đi phải đối xử tử tế với người già một chút, đến giờ phút then chốt sẽ có tác dụng lớn. Những người nghe nói thế ai cũng phụ họa theo, phải đấy phải đấy.

          Làm xong tang lễ cho bác, tôi chào tạm biệt anh họ ra về. Anh họ vốn vui vẻ tỉnh táo, đột nhiên chau mày, nỗi lo canh cánh trong lòng, anh nói với tôi, lần sau nếu gia đình xảy ra việc gì, chắc sẽ đến lượt anh treo cổ tự tử.

         

          Tôi không ngờ anh họ lại có thể nói thế.Tôi ấm a ấm ức đáp lại một câu:

-         Anh đừng nói lung tung vớ vẩn.

Anh họ bảo:

          - Sao em bảo anh ăn nói vớ vẩn lung tung? Em tính xem, bố anh đã chết, mẹ anh cũng mất từ lâu. Hiện giờ trong gia đinh anh là người cao tuổi nhất, anh không đi treo cổ tự tử thì ai treo cổ tự tử?

         

          Bị nghẹn tắc cổ bởi câu nói của anh họ, tôi không nói nổi một tiếng.

          Anh họ òa khóc hu hu. Vừa khóc anh vừa nói:

          - Em ơi,đến ngày ấy, nhất định em phải về, về đếm tiền thay anh, được không?

                                                  Vũ Công Hoan dịch ngày 28 tháng 1 năm 2013

                                                 (Theo vi hình tiểu thuyết Trung Quốc năm 2010)