NGƯỜI ĐÀN BÀ KIÊU HÃNH SỐNG VÀ YÊU

NGƯỜI ĐÀN BÀ KIÊU HÃNH SỐNG VÀ YÊU

          Tập thơ Vé một lượt của Đoàn Ngọc Thu, nxb Hội nhà văn, 2013

                                                   Vũ Nho

Có thể coi “Vé một lượt” là một tập thơ  tình. ở đây có tình bạn bè, tình mẫu tử, nhưng tập trung nhất là tình của một người đàn bà kiêu hãnh sống và yêu.

Tác giả thể hiện một cá tính mạnh mẽ và thẳng thắn, một niềm kiêu hãnh đến khác người.

          Một tình bạn thật đáng trân trọng và nể phục:

          Đã là BẠN cả đời là BẠN

          Nếu chẳng qua kiếp nạn này, thì hẹn kiếp sau

          Làm ma, làm người, làm cây cỏ, bọ sâu

          Đắng ngọt gì, rượu nghĩa tình vẫn cạn cùng nhau

                                  Bạn

Một tấm lòng người mẹ thật lớn lao. Không chỉ thể hiện trong những bài thơ viết cho con gái, cho “bầy gấu con”, với lối nói văn xuôi “ Mẹ không sợ bóng đêm/ Mẹ không sợ gian khó/ Mẹ không sợ cái chết”.  Người mẹ đã nói với con gái về mình :

 Mẹ đã đi chân trần trên lửa

Đội bão giông trên đầu

Giấu đắng đót vào tim gầy năm tháng

                       Cho An Khê

Ngay cả khi “ Nhăng cuội viển vông”, Gấu mẹ ấy cũng biết rằng chị không thể trốn cuộc đời này vào ốc đảo như Robinson bởi vì:

          Rồi lại điên lên vì nhớ lũ gấu con

          Rồi lại chẳng yên bao việc còn dang dở

          Rồi lại chẳng thể quên, đã từng yêu đến thế

Người đàn bà ấy  là người “vô tư, say đắm, cả tin”, người đã yêu mạnh mẽ, cuồng nhiệt, tận hiến : “ Đã tận dâng người hết cả mùa Thu”, đã đam mê hôn“ môi trên môi suốt từ đông sang hạ”, đã như quên cả mình:

          Không cưỡng nổi đâu. Run rẩy em nép vào ngực bão

          Từ giã Thu, em là của Đông rồi…

                             Mùa Đông

Chúng ta biết tên  chị là Thu, cũng là  tên mùa mơ mộng, mùa đẹp nhất trong năm. Nhiều câu thơ Thu  vừa là mùa, nhưng cũng là người đàn bà yêu “  Đã tận dâng người hết cả mùa Thu/ Sao người nỡ tâm xô Thu ngã” ( Ngã); “ Mưa tầm tã cho mùa sang buồn bã/ Lối Thu đi mưa ướt hết Thu rồi” ( Tứ tấu vô đề). Như thế để biết rằng khi yêu, người ấy  từ giã mình, tận dâng hiến cho bạn tình.

          Nhưng đời thật trớ trêu. Người ấy đã vướng phải : “Cuộc hôn nhân ngoác miệng diễu cợt cười / Nhìn tình yêu sõng soài trượt ngã”;   đã  chứng kiến sững sờ “Chiếc bình yêu người đập vỡ tan tành” và:

           Cùng chèo lái con thuyền vượt chông gai

          Cập bến mới hay có kẻ quá giang lậu vé

          Em đâu ngờ đã qua bao dâu bể

          Lại chết trong giếng cạn của tình người?

                                      Ngã

 Đau đớn, thất vọng, buồn tủi, người lâm vào trạng thái “ Say không say mà tỉnh cũng như mê” ( Khai bút Quý Tị), lâm vào trạng thái gần như lãnh cảm “ Sao em không còn thấy đau/ Khi bị anh phản bội/ Sao em chẳng chút buồn/ Trước những lời gian dối?” ( Tự vấn). Mòn mỏi, u ám và khuất lấp : “ Thời gian nhật thực em /Nỗi buồn nguyệt thực em/ Ngồi với li rượu nhạt/ Một mình cạn ngày –đêm” ( Tặng ngày sinh). Có không ít lần người viết nhắc đến rượu, đến cảnh uống rượu. Nhưng ấn tượng nhất vẫn là “ Tháng cô hồn…” người uống rượu với ma, say hát cùng ma:

          Ma say cùng ta, ư hừ…í a…

          Tháng cô hồn cửa địa ngục mở

          Ta vừa làm bạn với người

          Vừa làm bạn với ma

Những tưởng nỗi đau  bị phản bội, nỗi buồn tan vỡ sẽ làm người phụ nữ gục ngã trong tổn thất, thương đau. Nhưng không. Vốn là một tâm hồn mạnh mẽ, giàu ý chí, nghị lực, người đó đã đứng dậy “ nở một nụ cười”:

          Hạnh phúc vì ta đang đứng đây

          Sống và Yêu

          …

          Những khổ đau ngỡ có thể giết chết được ta

          Bỗng tầm thường vô nghĩa

                             Cười với Bayon

  Chị đã biết cần thì “ Buông”, “ Hết yêu rồi thì để nhau đi”, không níu kéo, không vá víu. Rồi lại hẹn hò, lại nồng nàn mãnh liệt:

          Em lẫn lộn số đếm như đứa trẻ lên ba

          Em cãi lộn với chính em trong tâm tưởng

          Và lảm nhảm như một người mê sảng

                             Có một phần tư ngày dài như cả kiếp

Có một điều là người đàn bà này rất hay ngoái nhìn quá khứ. Dẫu sao, nó cũng là một phần của đời mỗi người không dễ dàng có thể tẩy xóa, cắt rời, hay lãng quên. Ngoài mùa Thu, hình như tháng Ba là tháng định mệnh của cuộc đời với ước vọng, tội nghiệp, bội bạc và ngọt ngào “ Nắng như mật/ Gió cũng ngọt như mật/ Tháng ba xôn xao rét/ Muộn nhưng mà đã đến”. Có đến 5 bài viết về tháng Ba…

Khi nhìn lại quá khứ với những tổn thất, nhưng thật lạ, đó lại là cái nhìn bao dung, không thù hận:

          Biết ơn tình yêu của anh qua tháng năm

          Người đàn ông đủ quyến rũ em lâu thế

                             Tự ngẫu

                  

Sự mãnh liệt, thẳng thắn và tỉnh táo đã làm nên hình ảnh người đàn bà kiêu hãnh sống và yêu.

                                                                 Hà Nội, 16/5/2014